ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ι' ΛΟΥΚΑ
Η διήγηση της σημερινής Ευαγγελικής περικοπής μας περιγράφει τη θεραπεία της συγκύπτουσας, μιας γυναίκας που λόγω της ασθένειάς της ήταν κυρτωμένη και ταλαιπωρούνταν και βασανιζόταν δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια από σατανική ενέργεια. Κάποιο Σάββατο ο Κύριος, όπως συνήθιζε, δίδασκε σε μία απ’ τις Συναγωγές. Ανάμεσα στο πλήθος μόλις που ξεχώριζε μία γυναίκα σκυμμένη διαρκώς με κυρτωμένο το σώμα της τόσο πολύ, που δεν μπορούσε καθόλου να σηκώσει όρθιο το κεφάλι της. Όταν λοιπόν την είδε ο Κύριος, της φώναξε: Γυναίκα, είσαι ελεύθερη από την αρρώστια σου. Άπλωσε πάνω της τα χέρια του και την ίδια στιγμή έγινε καλά, σηκώθηκε ολόρθη και δόξαζε τον Θεό για τη θεραπεία της.
Γιατί όμως ο Κύριος σπλαχνίσθηκε και θεράπευσε τη γυναίκα αυτή χωρίς η ίδια να ζητήσει τη θεραπεία της; Διότι η γυναίκα αυτή ήταν ευσεβής, αν και είχε μία τόσο βασανιστική και παραμορφωτική ασθένεια, που καθιστούσε δύσκολη και επίπονη κι αυτήν ακόμη τη μετακίνησή της, δεν απουσίαζε όμως από τη Συναγωγή την ημέρα του Σαββάτου. Η γυναίκα αυτή είχε την σπάνια αρετή, την υπομονή.Επιπλέον, ενώ ήταν άρρωστη δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια, δεν σκληρύνθηκε η καρδιά της, δεν έγινε άπιστη. Αντίθετα μέσα στη δοκιμασία της έμεινε σταθερή στην πίστη της. Και προσήλθε στη Συναγωγή με τόσο κόπο, διότι είχε πόθο να ακούει το λόγο του Θεού. Φαίνεται μάλιστα ότι άκουγε το κήρυγμα του Κυρίου με ενδιαφέρον πολύ κι εκδήλωνε βαθιά εμπιστοσύνη σ’ Αυτόν. Γι’ αυτό και ο Χριστός δεν της ζήτησε πίστη για να κάνει το θαύμα, διότι διέκρινε την εσωτερική της διάθεση. Την ονόμασε και «κόρη του Αβραάμ», για να αποκαλύψει την ευσέβειά της.
Ωστόσο το θαύμα αυτό αντί να κάνει τους σκληρόκαρδους φαρισαίους να θαυμάσουν μαζί με όλο το λαό τα μεγαλεία του Θεού, κίνησε την αγανάκτηση του αρχισυνάγωγου, που τους κάλεσε να προσέρχονται τις άλλες μέρες για να θεραπεύονται, και να μη “καταλύουν” την αργία του Σαββάτου. Ο Κύριος όμως βλέποντας τη φοβερή υποκρισία και το φθόνο του Αρχισυναγώγου, τον ξεσκέπασε μπροστά σε όλους: Υποκριτή, του λέει. Ο καθένας σας την ημέρα του Σαββάτου δεν λύνει το βόδι του ή το γαϊδουράκι του από τη φάτνη και δεν το πηγαίνει να το ποτίσει; Και το κάνει αυτό χωρίς να θεωρείται παραβάτης της αργίας του Σαββάτου. Αυτή όμως η γυναίκα, που είναι κόρη του Αβραάμ και την έδεσε ο σατανάς με τέτοια αρρώστια, ώστε να μην μπορεί να σηκωθεί όρθια δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια, δεν έπρεπε να θεραπευτεί την ημέρα του Σαββάτου; Κι ενώ τα έλεγε αυτά ο Κύριος, ντροπιάζονταν όλοι οι αντίθετοί του και ιδιαιτέρως ο Αρχισυνάγωγος.
Οι Εβραίοι εκείνης της εποχής, είδαν την αργία του Σαββάτου τελείως τυπικά και σχολαστικά, γεμάτη από απαγορεύσεις και τυπικούς κανόνες που τελικά είχε χαθεί ο σκοπός και η ουσία της αργίας. Αυτό οφειλόταν στους Νομοδιδασκάλους και τους Φαρισαίους που δίδασκαν τον λαό λαθεμένα. Μέσα από τη σημερινή διήγηση ο Κύριος στηλιτεύει την υποκρισία και την τυπολατρία όχι μόνον των φαρισαίων, αλλά και κάθε ανθρώπου, κάθε εποχής. Οι φαρισαίοι της εποχής Του είχαν μετατρέψει τις εντολές του Δεκαλόγου και του Νόμου σε ένα στείρο σύστημα υποχρεώσεων και περιορισμών, και γι αυτό συχνά αντιδρούσαν με αγανάκτηση όταν ο Χριστός θεράπευε τα Σάββατα, σε σημείο να λένε ότι εφόσον δεν τηρεί το Σάββατο, δεν προέρχεται από τον Θεό. Η τυπολατρία τούς έκανε να θεωρούν τους εαυτούς τους αυτάρκεις έναντι του Θεού.
Ο φθόνος παραλογίζει και εξευτελίζει τον άνθρωπο. Είναι μία ασθένεια που όταν μας κυριεύσει, μας κάνει ανεξέλεγκτους. Κάποτε οδηγεί και σε πράξεις αποτρόπαιες και εγκληματικές. Πάντοτε όμως αναστατώνει και συχνά διαλύει τις ανθρώπινες σχέσεις. Γίνεται τείχος ακόμη κι ανάμεσα σε συγγενείς. Διαλύει οικογένειες, φιλίες, καταστρέφει ψυχές. Χρειάζεται επομένως πολλή προσοχή. Εάν βλέπουμε μέσα στην ψυχή μας το παραμικρό ίχνος ζήλειας, μην το αφήνουμε να εξελιχθεί. Αλλά να προστρέχουμε στο έλεος του Θεού, στο Μυστήριο της ιεράς Εξομολογήσεως και να ζητούμε τη Χάρη του Θεού για να το καταπολεμήσουμε αμέσως, πριν να είναι πολύ αργά.
Το μήνυμα όμως του Ευαγγελίου, το κήρυγμα του Χριστού αλλά και ο τρόπος της ενανθρώπησής Του και του Πάθους Του δίνουν προτεραιότητα στην ελευθερία του ανθρώπινου προσώπου και στοχεύουν στην πνευματική του αποδέσμευση τόσο από τα δεσμά της αμαρτίας όσο και από τις στείρες υποχρεώσεις που φορτίζουν και καταπιέζουν τον άνθρωπο. Η τυπική και μηχανιστική τήρηση των εντολών του Θεού τελικά δεν μας προσφέρει τίποτα, αν στην καρδιά μας δεν πρυτανεύει η αγάπη προς τον πλησίον, η ευσπλαχνία και η διάθεση της προσφοράς και της αυτοθυσίας. Ας προσέξουμε αδελφοί μου και εμείς μην πέσουμε στην ίδια παγίδα θεωρώντας την τυπική εφαρμογή των θρησκευτικών καθηκόντων ως απόλυτη. Οι εκδηλώσεις στην ευσέβεια μας να έχουνε πάντοτε το κίνητρο της αγάπης και της γνήσιας πίστεως. Οι εντολές του Θεού μας δόθηκαν για την σωτηρία μας και άρα είναι αναγκαίες γι’ αυτήν. Όμως όταν συγκρούεται ο τύπος με την αγάπη, προηγείται η αγάπη. Ποτέ και με κανέναν τρόπο δεν πρέπει να αφήνουμε για οιοδήποτε λόγο να δολοφονείται η αγάπη. Αμην.
Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου
