ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΙΕ' ΛΟΥΚΑ
Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή ο Ευαγγελιστής Λουκάς μας διηγείται τη συνάντηση του Ιησού με τον Ζακχαίο, ο οποίος ήταν αρχιτελώνης του Γραφείου ελέγχου και επιβολής της φορολογίας επί των εξαγωγίμων εμπορευμάτων. Η θέση του αυτή τον βοήθησε να αποκτήσει χρήματα αλλά ταυτόχρονα να μην τον συμπαθούν και οι φορολογούμενοι. Ο τελώνης ήταν ο χειρότερος άνθρωπος στη συνείδηση Ιουδαίων της εποχής εκείνης. Έτσι λοιπον ο Ιησούς περνώτας από την Ιεριχώ κατά την πορεία του προς τα Ιεροσόλυμα, έλαβε χώρα η συνάντησή Του με το Ζακχαίο.
Όταν πληροφορήθηκε ο Ζακχαίος ότι ο Χριστός θα βρισκόταν στην Ιεριχώ και θέλησε να Τον δει. Όμως, από τη μια το πλήθος που είχε μαζευτεί στο δρόμο και από την άλλη το ιδιαίτερα μικρό ύψος του, τον εμπόδιζαν να εκπληρώσει την επιθυμία του. Ανέβηκε τότε επάνω σε μια συκομωρέα, για να δει τον Διδάσκαλο που θα περνούσε από εκεί. Όταν ο Ιησούς έφτασε στο σημείο εκείνο, ανασήκωσε το βλέμμα Του και του είπε: “Ζακχαίε, σπεύσας κατάβηθι· σήμερον γαρ εν τω οίκῳ σου δει με μείναι”. “Ζακχαίε, κατέβα γρήγορα, γιατί σήμερα θα μείνω στο σπίτι σου”. Όλοι δυσαρεστήθηκαν που ο Διδάσκαλος ήθελε να καταλύσει στο σπίτι ενός αμαρτωλού, όμως τότε ακριβώς ο Ζακχαίος εκφράζει και δημοσιοποιεί την αλλαγή που συντελέστηκε μέσα του: “ορίστε, Κύριε”, λέει, “δίνω τη μισή περιουσία μου στους φτωχούς, και όποιον τυχόν αδίκησα του το επιστρέφω στο τετραπλάσιο”. Και ο Χριστός, απαντώντας τόσο στον συνομιλητή Του όσο και στους ανθρώπους που δυσανασχέτησαν, αποκρίνεται: “σήμερον σωτηρία τω οίκῳ τούτῳ εγένετο, καθότι και αυτός υιός Αβραάμ εστιν. Ήλθε γαρ ο υιός του ανθρώπου ζητήσαι και σώσαι το απολωλός”. “σήμερα πραγματοποιήθηκε σωτηρία σε τούτο το σπίτι, καθότι και αυτός είναι παιδί του Αβραάμ. Γιατί ο υιός του ανθρώπου ήλθε στη γη να αναζητήσει και να σώσει το χαμένο πρόβατο”.
Η αμοιβή του ήταν το ίδιο άμεση με την απόφασή του να επανορθώσει για τις αδικίες που έκανε. Όπως εκείνος χωρίς αναβολή για το αύριο, μοίρασε αμέσως το μισό της περιουσίας του και αποκατέστησε τις φορολογικές του αδικίες στο τετραπλάσιο το ίδιο και ο Ιησούς Χριστός τον βεβαιώνει ότι του παρέχεται η χάρη της σωτηρίας. Επίσης με αυτό του το λόγο ο Κύριος ήθελε να καταλάβουν όλοι ότι δεν υπάρχει μονοπώλιο στη χάρη του Θεού, όπως ήθελαν οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι, δεν ήρθε για να εγκαταστήσει μια τάξη ευνοούμενων αλλά να αναζητήσει και να σώσει τους αμαρτωλούς. Όπως οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι ήταν απόγονοι του Αβραάμ, το ίδιο και ο Ζακχαίος μπορούσε να διεκδικήσει τη σωτηρία γιατί και αυτός ήταν απόγονος του Αβραάμ.
Ποτέ ο Χριστός δεν αποκάλεσε κάποιον “αμαρτωλό”, ούτε καν τον ληστή που σταυρώθηκε μαζί Του. Γιατί, όπως ο Ζακχαίος είναι παιδί του Αβραάμ, κατά τον ίδιο τρόπο όλοι μας είμαστε παιδιά του Θεού, που μας περιβάλλει με την ίδια αγάπη, τόσο τους δίκαιους όσο και τους αμαρτωλούς, και δεν απορρίπτει κανέναν, αλλά ενεργεί πάντοτε με γνώμονα τη σωτηρία μας, την επιστροφή μας δηλαδή στην αγάπη του Θεού και την έξοδό μας από τα σκληρά δεσμά του προσωπικού μας εγωισμού. Ο Χριστός δεν εστιάζει στην αμαρτία, δεν κατακρίνει κανένα, δεν απορρίπτει κανένα, αλλά εστιάζει στην καρδιά του ανθρώπου, στην προοπτική της σωτηρίας, στην δυνατότητα της μετάνοιας, στην αποκατάσταση της ζημιάς που ηθελημένα ή άθελά μας έχουμε προξενήσει στον εαυτό μας αλλά και στους γύρω μας. Πολλές φορές, εμείς που θέλουμε να θεωρούμε τους εαυτούς μας καλούς χριστιανούς, συχνά κρίνουμε και κατακρίνουμε τους συνανθρώπους μας, θέτουμε φραγμούς και όρια, βλέπουμε με περιφρόνηση και πολλές φορές με αποστροφή τους “αμαρτωλούς”, ξεχνώντας ότι και μόνο με αυτή τη συμπεριφορά μας πέφτουμε στην μεγαλύτερη αμαρτία, αυτή της υπερηφάνειας, γι’ αυτό η στάση μας πρέπει να κινείται προς την κατεύθυνση της αγάπης, της αποδοχής, της συγγνώμης. Αυτός είναι ο μοναδικός δρόμος που θα μας οδηγήσει στην κοινωνία της αγάπης του Θεού. Διαφορετικά, όσο “καθαροί” και όσο “ενάρετοι” θα είμαστε άνθρωποι κενοί, υποκριτές, χωρίς κανένα πνευματικό όφελος.
Ο Ζακχαίος είναι και θα παραμείνει ένα αιώνιο παράδειγμα μετανοίας. Είναι καθήκον μας να μιμηθούμε την παραδειγματική μετάνοια του Ζακχαίου. Το παράδειγμα του ας το έχουμε ριζωμένο βαθιά στη συνείδησή μας σκεπτόμενοι ότι και ο πιο αμαρτωλός άνθρωπος μπορεί να σωθεί. Το παράδειγμά του μας δείχνει την ορθή πορεία. Ο Θεός μας δίνει πολλές ευκαιρίες να μετανοήσουμε, θέλει τη σωτηρία μας και περιμένει να φιλοξενηθεί στις καρδιές μας όπως φιλοξενήθηκε στο σπίτι του Ζακχαίο. Έτσι λοιπόν έχουμε καθήκον ως Χριστιανοί να αναγνωρίζουμε με θάρρος τα τυχόν σφάλματά μας και να επανορθώνουμε κάθε αδικία που διαπράξαμε προς τον συνάνθρωπό μας προκειμένου να γίνει ο Κύριος σωτήρας της ψυχής μας. Όσα λάθη και όσες αδικίες έχουμε κάνει ο Κύριος μπορεί να μας προσφέρει το μεγάλο θησαυρό της πίστεως και της σωτηρίας, αρκεί να δεχτούμε την πρόσκληση να τον φιλοξενήσουμε όπως ο Ζακχαίος στο ναό της καρδιάς μας. Αμήν.
Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου
