ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Η’ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
Η σημερινή Ευαγγελική περικοπή μας διηγείται το θαύμα του πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων και των δύο ψαριών. Όταν ο Ιησούς πληροφορήθηκε τον αποκεφαλισμὸ του Βαπτιστή Ιωάννη αποσύρθηκε σε κάποιο έρημο τόπο. Οι κάτοικοι των γύρω περιοχών μόλις έμαθαν την αναχώρησή του τον ακολούθησαν. Ο λαός που λαχταράει την κοινωνία με τον Ιησού Χριστό, που θέλει να βρίσκεται κοντά στην αγάπη και την ευσπλαχνία του, χωρίς να υπολογίζει κόπο, καύσωνα, ερημιά, έχοντας μαζί και τούς αρρώστους, έρχεται και τον συναντά. Εκεί ο Ιησούς «ευσπλαχνίσθη επ΄ αυτοίς και εθεράπευσε τους αρρώστους αυτών».
Όλη τη μέρα διδάσκει και ο λαός κρέμεται από τα χείλη Του γιατί ο λόγος Του έχει «ζωήν αἰώνιον». Πλησίαζε το ηλιοβασίλεμα. Όταν οι μαθητές αντιλήφθηκαν ότι η ώρα ήταν περασμένη, και τον κόσμο ήδη άρχισε να τον καταλαμβάνει η πείνα, θεώρησαν φρόνιμο να απευθυνθούν στο Διδάσκαλό τους. Οι μαθητές προτείνουν στον Ιησού να απολύσει τα πλήθη για να αγοράσουν τροφές από τα γύρω χωριά, γιατί η περιοχή είναι έρημη. . Ο Ιησούς τους απάντησε: «Δεν υπάρχει λόγος να φύγουν. Δώστε τους εσείς να φάνε». Του είπαν: «Δεν έχουμε μαζί μας παρά μόνο πέντε ψωμιά και δυο ψάρια». Τους είπε ο Ιησούς: «Φέρτε τα μου εδώ». Και αμέσως, αφού διέταξε τον κόσμο να κάτσει στο χορτάρι, πήρε τα πέντε ψωμιά και τα δυο ψάρια και αφού σήκωσε τα μάτια του στον ουρανό, τα ευλόγησε, τα έκοψε κομμάτια και τα έδωσε στους μαθητές του, και οι μαθητές του τα μοίρασαν στον κόσμο. Έφαγαν όλοι· και χόρτασαν, και μάζεψαν τα περισσεύματα, δώδεκα κοφίνια γεμάτα. Εκείνοι που έφαγαν, ήταν γύρω στους πέντε χιλιάδες, μόνο άνδρες, χωρίς να υπολογίζουμε τις γυναίκες και τα παιδιά.
Κατά την επίγεια παρουσία του, ο Κύριος έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για το σώμα του ανθρώπου. Άλλωστε, αργότερα, όχι τυχαία, ο απόστολος Παύλος θα το χαρακτηρίσει ναό του Αγίου Πνεύματος. Έτσι βλέπουμε ότι ο Χριστός θεραπεύει ασθενείς, ανασταίνει νεκρούς και σε πολλές περιπτώσεις αποκαθιστά την υγεία ταλαιπωρημένων ανθρώπων. Δεν ήταν λοιπόν δυνατό να μην ενδιαφερθεί για να χορτάσουν πεινασμένοι άνθρωποι. Με τον πολλαπλασιασμό των πέντε άρτων και των δύο ιχθύων σε έρημο τόπο χόρτασαν πέντε χιλιάδες άνδρες που ήλθαν για να Τον ακούσουν και ένα πλήθος από γυναικόπαιδα. Σχολιάζει σχετικά ο ιερός Χρυσόστομος: «Ο τόπος μπορεί να είναι έρημος, όμως ανάμεσά σας βρίσκεται Εκείνος που τρέφει την οικουμένη. Η ώρα έχει περάσει, αλλά μαζί σας συνομιλεί Εκείνος, που δεν υπόκειται στο χρόνο».
Ο χορτασμός των πέντε χιλιάδων είναι μία πράξη μεσσιανική. Γιατί μ’ αυτή ο Χριστός προτυπώνει την κατ΄ εξοχήν τροφή της Εκκλησίας που δεν είναι άλλη από τη Θεία Ευχαριστία. Τα ίδια λόγια που χρησιμοποιούνται στο θαύμα το σημερινό χρησιμοποιούνται και στο Μυστικό Δείπνο κατά τη διάρκεια του οποίου ο Ιησούς παρέδωκε στους μαθητές του και στην Ἐκκλησία το Μυστήριο των Μυστηρίων, τη Θεία Ευχαριστία. Άρα ο Χριστός είναι «Άρτος της ζωής, ο εκ του ουρανού καταβάς», που ως ποιμένας τρέφει το λαό και την Εκκλησία, όχι με τροφή προσωρινή και φθαρτή αλλά με άφθαρτη και αιώνια. Είναι ο Λόγος του Θεού «ο ευλογών, τρέφων, πληθύνων και αγιάζων τα σύμπαντα». Οι Πατέρες της Εκκλησίας παρομοίωσαν το Ευχαριστιακό Δείπνο με «φάρμακο αθανασίας». Αψευδής μάρτυρας είναι και η εικονογραφική παράδοση της Εκκλησίας. Η παρουσία των ιχθύων στις συμβολικές παραστάσεις της Θείας Ευχαριστίας στις τοιχογραφίες των κατακομβών, μαρτυρεί ότι στο θαύμα του πολλαπλασιασμού των άρτων, είδε η Εκκλησία τον χορτασμό των ανθρώπων με τον «Άρτο της Ζωής».
Πριν ο Χριστός προβεί στη θαυματουργία Του για να ικανοποιήσει το ένστικτο της πείνας στους ακροατές Του, είχε προηγουμένως ικανοποιήσει ένα άλλο πνευματικό ένστικτό τους. Με τη διδασκαλία του πρόσφερε στο πλήθος αληθινή πνευματική τροφή. Δεν είναι μόνο η σωματική πείνα που κυριεύει τον άνθρωπο. Αλλά πεινά πρωτίστως για χαρά, για ευτυχία, για ζωή. Πεινά ακόμα για τη δικαιοσύνη, για την αλήθεια, για την αγιότητα. Ένα πλήθος πόθων και εφέσεων, τον φέρει να βρίσκεται σε μια διαρκή αναζήτηση. Με τα χέρια απλωμένα και με λαχτάρα στην ψυχή, ζητεί να αγκαλιάσει και να κρατήσει σφιχτά την χαρά και το φως. Από άπειρη αγάπη προς τον άνθρωπο, ο Θεός θέλησε να τον καταστήσει μέτοχο της μακαριότητάς Του. Γι’ αυτό του προσφέρει και τον ίδιο τον Εαυτό Του, που είναι η πληρότητα που θα μπορούσε να επιθυμήσει η ανθρώπινη ψυχή.
Μόνο ο Κύριος μπορεί να ρίξει στην έρημο της ψυχής μας το πολύτιμο εκείνο μάννα που θα την στηρίξει και θα την ανυψώσει. Αρκεί και εμείς να προσέλθουμε κοντά Του, όπως έπραξαν τα πεινασμένα τότε πλήθη. Να του ζητήσουμε να τραβήξει την καρδιά μας από τα πρόσκαιρα αγαθά και να εμφυτεύσει μέσα μας την ευλογημένη πείνα και δίψα γι’ Αυτόν. Να γίνουμε ακόμα δέκτες του λόγου του: «Μακάριοι οι πεινώντες, ότι αυτοί χορτασθήσονται.» Αμήν.
Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου
Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών
