ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΙΖ' ΜΑΤΘΑΙΟΥ
« ω γύναι, μεγάλη σου η πίστις! γενηθήτω σοι ως θέλεις.»
Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή βρίσκουμε τον Κύριο να έχει αποσυρθεί σε μια απομακρυσμένη περιοχή της Γαλιλαίας με τους μαθητές Του. Στα σύνορα Τύρου και Σιδώνος. Εκεί, μια γυναίκα Χαναναία, βγαίνει έξω από τα σύνορα της περιοχής εκείνης και Του φωνάζει δυνατά: «Ελέησέ με Κύριε, Υιέ του Δαβίδ, η θυγατέρα μου βασανίζεται από δαιμόνιο»
Ο Ιησούς δεν απαντά, και οι μαθητές, ενοχλημένοι, Του ζητούν να διώξει την αλλοεθνή και ειδωλολάτρισσα γυναίκα, ώστε να πάψει να τους ακολουθεί και να φωνάζει.
Ο Κύριος στην αρχή δε δίνει σημασία στις παρακλήσεις της Χαναναίας. Δεν της απαντάει καθόλου. Εκείνη όμως εξακολουθεί να φωνάζει: «ελέησε με, Κύριε, υιέ του Δαβίδ». Ο Κύριος για να δοκιμάσει περισσότερο την πίστη της γυναίκας της λέγει: «Δεν είναι σωστό να πάρω το ψωμί, που είναι για τα παιδιά, δηλαδή για τους Ισραηλίτες, και να το δώσω στους εθνικούς, δηλ. στους ειδωλολάτρες». Η πίστη όμως της γυναίκας κορυφώθηκε με την απάντηση που έδωσε στον Κύριο: «Έχεις δίκαιο, Κύριε, του λέγει. Όμως και τα σκυλάκια (που είμαστε εμείς οι εθνικοί) τρώνε από τα ψίχουλα, που πέφτουν από το τραπέζι των κυρίων τους». Έφτασε όμως η στιγμή για να φανερώσει ο Κύριος αυτή την υπέροχη πίστη της Χαναναίας. Γι' αυτό και της λέγει μπροστά σ' όλον τον κόσμο:« ω γύναι, μεγάλη σου η πίστις! γενηθήτω σοι ως θέλεις.» δηλαδή «Γυναίκα, είναι πολύ μεγάλη η πίστη σου. Ας γίνει όπως συ θέλεις». Και αμέσως συντελέστηκε το θαύμα και θεραπεύτηκε η άρρωστη θυγατέρα της.
Το θαύμα είναι ένα έκτακτο και υπερφυσικά γεγονός που μας καταπλήσσει. Είναι αποτέλεσμα της δύναμης και της αγάπης του Θεού για να ευεργετήσει, να θεραπεύσει, να παρηγορήσει να τονώσει τον πάσχοντα και αδύνατο άνθρωπο. Το πραγματικό θαύμα είναι ένα σημάδι και γνώρισμα της αληθινής και ζωντανής πίστης. Οικοδομεί πνευματικά τον άνθρωπο και τον στερεώνει στη χριστιανική ζωή, απαλλαγμένο από καθετί εγωιστικό και ιδιοτελές. Η πίστη οδηγεί στο θαύμα και όχι το θαύμα στην πίστη.
Γιατί όμως ο Χριστός στην αρχή έδειξε απορριπτική στάση στη Χαναναία και μετά ικανοποίησε το αίτημα της; Η αλήθεια όμως είναι ότι μέσα από το γεγονός αυτό ήθελε να διδάξει τους Μαθητές Του και κατ' επέκταση όλους εμάς για τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας, για τον τρόπο με τον οποίο απευθύνουμε τα αιτήματά μας προς τον Θεό και για τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τον πλησίον.
Η πρώτη απάντηση του Χριστού, ότι έχει σταλεί μόνο για τους Ισραηλίτες, στην ουσία αποκαλύπτει την σκέψη των μαθητών Του, οι οποίοι ευχαριστήθηκαν στο άκουσμά της, απογοητεύτηκαν όμως που ο Διδάσκαλος δεν έπραξε σύμφωνα με τις υποδείξεις τους. Εμμέσως μας διδάσκει όλους, να μη θεωρούμε τους εαυτούς μας προνομιούχους, επειδή ανήκουμε στον λαό του Θεού, αλλά ευεργετημένους και με μεγαλύτερες υποχρεώσεις, εξαιτίας αυτής της μεγάλης ευεργεσίας. Ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης, δηλαδή δεν κάνει διακρίσεις στα παιδιά Του. Μεριμνά και ενδιαφέρεται το ίδιο για δίκαιους και αδίκους, για φτωχούς και πλούσιους, για πιστούς, ή αλλόθρησκους. Ο Θεός είναι δίκαιος και θέλει να σωθούν όλοι οι άνθρωποι και να γνωρίσουν την Αλήθεια.
Αποσκοπεί ωστόσο να μας διδάξει κάτι πιο σημαντικό: να θεωρούμε τον εαυτό μας με ταπείνωση και όχι με τάσεις αυτοδικαίωσης και να βγάλουμε από μέσα μας την πλανεμένη εντύπωση ότι ο Θεός είναι υποχρεωμένος να ανταποκρίνεται στα αιτήματά μας. Το έλεος του Θεού αποτελεί δωρεά προς τα πιστά τέκνα Του, και δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί ως βραβείο για την τυχόν ευσέβεια μας. Το παράδειγμα το δίνει σήμερα η Χαναναία, που αποδέχεται την ταπεινή της θέση, συνεχίζει όμως με πίστη να παρακαλεί, έστω για ένα μικρό ψίχουλο της αγάπης του Κυρίου.
Η Χαναναία, αν και είχε εθνική καταγωγή, διατηρούσε μια θαυμαστή αντίληψη πίστεως και πνευματικότητας. Παρουσιάζεται στον Ιησού σεμνή και ταπεινή, χωρίς να κομπάζει και να διεκδικεί. Ασήμαντη μπροστά στην Αγιότητα και τελειότητα του συνομιλητή της. Άξια απόρριψης και περιφρόνησης από τους εκλεκτούς της ιουδαϊκής θρησκείας. Όμως αληθινή, με μια βαθιά αγάπη και ταπεινοφροσύνη, που μεταμορφώνεται σε μια ισχυρή και δυνατή πίστη. Μια πίστη που ο Ιησούς δεν βρήκε άλλη όμοια ούτε στον κόσμο των πιστών
Αν και πλήθος ανθρώπων, βρίσκονταν γύρω από τον Ιησού, όπως και οι μαθητές του ακόμη, όλοι έμειναν ανυποψίαστοι για την αληθινή πίστη της Χαναναίας γυναίκας. Οι κραυγές και οι παρακλήσεις της, η ταπείνωση και η επιμονή της, άφησαν όλους ασυγκίνητους εξαιτίας της διαφορετικής κοινωνικής και θρησκευτικής τοποθέτησης. Μόνο ο Κύριος διέγνωσε τα βάθη της καρδιάς της και των αισθημάτων της και εκεί αναγνώρισε έναν σπάνιο άνθρωπο και μια εκλεκτή ψυχή. Η πίστη της Χαναναίας παραμένει σταθερή και ακλόνητη παρά τη σιωπή και φαινομενική αδιαφορία του Χριστού. Η πραγματική πίστη δοκιμάζεται μεν, αλλά ποτέ δεν κάμπτεται. Γι΄ αυτό η Χαναναία συνεχίζει να επιμένει, γιατί είναι βέβαιη ότι ο Χριστός είναι εκείνος που έχει τη δύναμη να εκπληρώσει την επιθυμία της. Έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στον Χριστό.
Η σταθερή και ακλόνητη πίστη είναι μεγάλη αρετή για έναν πιστό. Ο κάθε άνθρωπος στη ζωή του θα αντιμετωπίσει θλίψεις και δοκιμασίες και θα ζητήσει τη βοήθεια και το έλεος του Θεού. Αν η πίστη του δεν είναι βαθιά και στερεωμένη, σύντομα θα απογοητευτεί και ίσως και να απιστήσει. Η πίστη της Χαναναίας δεν είναι μόνο σταθερή και ακλόνητη, αλλά συνοδεύεται και από ειλικρινή ταπείνωση. Δέχεται αδιαμαρτύρητα την παρομοίωση της με σκυλάκι, δεν αντιδρά, δεν επαναστατεί, αλλά απαντά με τρόπο που δείχνει την ταπείνωση της. Αυτή τη ζωντανή πίστη της Χαναναίας γυναίκας ζητά ο Χριστός από όλους μας. Η πίστη της γυναίκας ήταν βαθιά, ειλικρινής, ακλόνητη γεμάτη από αγάπη και εμπιστοσύνη για τον Ιησού Χριστό. Και αυτό ήταν που τελικά την έσωσε και χάρισε στη θυγατέρα της τη θεραπεία.
Το θαύμα είναι αποτέλεσμα της ανεξιχνίαστης σοφίας και της άπειρης αγάπης του Θεού. Μιας αγάπης που καλούμαστε μόνο να πιστεύουμε δηλ. να εμπιστευόμαστε γιατί μόνο εκείνη ξέρει πότε και τι πρέπει να δίνει στον καθένα μας. Ένα τέτοιο βίωμα εμπιστοσύνης στην παρουσία του Θεού είναι πηγή δυνάμεως όταν πρόσωπα, καταστάσεις, γεγονότα μας απογοητεύουν, μας πτοούν, μας λυγίζουν και τότε πορευόμαστε για να ακούσουμε « μεγάλη σου η πίστις γενηθήτω σοὶ ως θέλεις» Αμήν.
Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου
Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών
