ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ
Αξιωθήκαμε με τη Χάρη του Θεού, να φθάσουμε και φέτος στο κατώφλι της Αγίας και Μ. Τεσσαρακοστής. Η σημερινή Κυριακή, αποτελεί την πύλη της Αγίας και μεγάλης Τεσσαρακοστής στην οποία εισερχόμαστε από αύριο. Είναι μία περίοδος προσευχής, νηστείας, ταπείνωσης καί προετοιμασίας. Μας δίνεται άλλη μια ευκαιρία να αγωνιστούμε για την πνευματική μας ωριμότητα εξακώντας το στάδιο των αρετών το οποίο εγκαινιάζει η αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Οι αθλητές των πνευματικών αγώνων καλούνται στα πνευματικά αγωνίσματα. Στη σημερινή Ευαγγελική περικοπή, τονίζονται τρία κυρίως μηνύματα, σαν εφόδια στην πνευματική μας πορεία. Το πρώτο είναι η συγχώρηση. Η ζωή μας είναι γεμάτη από αμαρτίες, που προέρχονται είτε από τα έργα μας, είτε από τα λόγια μας, είτε από τις σκέψεις μας. Ο Κύριος μας τονίζει μέσα από το Ευαγγέλιο, ότι συγχωρεί όλες τις αμαρτίες μας με μία προϋπόθεση, ότι και εμείς θα συγχωρήσουμε τους άλλους, ό,τι κακό και αν μας έχουν κάνει. Πολλές φορές πέφτουμε σε σφάλματα, και έχουμε την ανάγκη, ενίοτε και την απαίτηση, να μας συγχωρήσουν οι συνάνθρωποί μας, και παράλληλα επιζητούμε και προσευχόμαστε για τη άφεση από τον Θεό. Προϋπόθεση όμως της συγγνώμης του Θεού αποτελεί η δική μας συμπεριφορά προς τους αδελφούς μας. Δεν μπορούμε να ζητάμε το έλεος του Θεού, κι εμείς να είμαστε ανάλγητοι και σκληροί απέναντι σε όσους έχουν κάνει κάποιο λάθος ή έχουν σφάλλει απέναντί μας.
Το δεύτερο μήνυμα, είναι η αναγκαιότητα της πνευματικής εγρήγορσης κατά την άσκηση της νηστείας. Στην εποχή του Χριστού, οι Φαρισαίοι έδειχναν ότι νηστεύουν με έντονα εξωτερικά γνωρίσματα, για να θαυμάζονται και να εγκωμιάζονται από το λαό. Έτσι η νηστεία από μέσο προσέγγισης του Θεού και εκδήλωση μετάνοιας και ταπείνωσης του ανθρώπου, είχε μεταβληθεί σε όργανο εξυπηρέτησης του ανθρώπινου εγωισμού, για αυτό και έλεγε ο Χριστός υποκριτές τους Φαρισαίους. Αποτελεί μεγάλη αρρώστια για κάθε εποχή η υποκρισία, η ωραιοποίηση του εξωτερικού μας προφίλ και αυτό στηλιτεύει ο Χριστός. Η νηστεία δεν μπορεί να συνοδεύεται από αυτοπροβολή και υπερηφάνεια, διότι αποτελεί προσωπική άσκηση και θυσία προς τον Θεό, ο οποίος βλέπει τον κόπο μας, αφουγκράζεται τις προσευχές μας και ανταποκρίνεται με σωτήριο τρόπο στα δίκαια αιτήματά μας. Η νηστεία απαιτεί σεμνότητα, όχι διαφήμιση, ούτε κατάκριση του πλησίον.
Η Εκκλησία όμως πάντοτε μας θυμίζει πως η νηστεία, για να είναι ευπρόσδεκτη από τον Θεό, είναι απαραίτητο να συνοδεύεται από την απομάκρυνση της αμαρτίας και των παθών. Τι αξία μπορεί να έχει μια νηστεία τροφική, έστω και αν είναι εξαντλητική, αν δεν συνοδεύεται απὸ τον αγώνα απαλλαγής μας από τα πάθη και τις κακίες; Για να είναι ολοκληρωμένη η νηστεία πρέπει να συνδέεται με αρετές, και ιδιαίτερα από τις αρετες της προσευχής και της ελεημοσύνης. Όπως το πτηνό, αν δεν έχει φτερά, δεν μπορεί να πετάξει, έτσι και η νηστεία, αν δεν έχει προσευχή, ελεημοσύνη και κάθαρση από τις αμαρτωλές επιθυμίες, δεν μπορεί να μας ανυψώσει στο Θεό. Η νηστεία και η εγκράτεια, εξευγενίζουν τον άνθρωπο, καθαρίζουν την ψυχὴ από κάθε πάθος και ελευθερώνουν το ανθρώπινο πρόσωπο από τα δεσμά των κακών συνηθειών μας.
Το τρίτο μήνυμα αφορά τους θησαυρούς, τους επίγειους και τους επουράνιους. Ο Χριστός μάς αποτρέπει να συνάγουμε επίγειους θησαυρούς, που φθείρονται και αφανίζονται είτε από φυσικά αίτια είτε από τους κλέπτες. Αντίθετα, μάς προτρέπει να συγκεντρώνουμε πνευματικούς θησαυρούς, που παραμένουν ασύλητοι και αναλλοίωτοι. “Γιατί, όπου είναι ο θησαυρός σας, εκεί είναι και η καρδιά σας”, θα μας πει τελειώνοντας τη σημερινή περικοπή. Αγωνίζεται ο άνθρωπος να θησαυρίσει. Βασανίζεται από τον πυρετό της πλεονεξίας. Θέτει ως σκοπὸ της ζωής του να κερδίσει όσο το δυνατόν περισσότερα. Βλέπει το χρήμα και το λατρεύει. Όμως γίνεται με αυτό το τρόπο δούλος του χρήματος. Υποδουλώνει την ψυχή του στο χρήμα. Μια τέτοια υποδουλωμένη ψυχή δεν έχει ανώτερο πνευματικό κόσμο. Δεν γνωρίζει Θεό. Γι’ αυτό ο άνθρωπος πρέπει να θησαυρίζει μέσα στην ψυχή του την πίστη, την ταπείνωση, την δικαιοσύνη, την υπομονή, την αγάπη, να θησαυρίζει θησαυρούς καλών έργων.
Η αγία και μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι ένα ευλογημένο ταξίδι που μας οδηγεί στην εορτή των εορτών, την Ανάσταση του Χριστού. Αν δεν εκμεταλλευτούμε αυτό το ταξίδι, δεν θα μπορέσουμε να βιώσουμε το πραγματικό νόημα της Ανάστασης και αν δεν αποφασίσουμε να δούμε με τα μάτια της ψυχής
μας τον δρόμο αυτό, δεν θα έχει για μας νόημα αυτό το ταξίδι. Είναι λοιπόν η ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε ποιο είναι το νόημα της ζωής και που βρίσκεται ο αληθινός θησαυρός. Και το νόημα είναι ο Χριστός και η σχέση μαζί Του. Ο Χριστός που γίνεται άνθρωπος και κάνει τον άνθρωπο Θεό. Ο Χριστός που μας δείχνει τον δρόμο της αγάπης και της πίστης. Αυτά τα τρία μηνύματα, η συγχωρητικότητα, η απλότητα και η επιθυμία των επουράνιων αγαθών, οφείλουν να συνοδεύουν την πορεία της ζωής μας, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής που από αύριο ανοίγεται μπροστά μας. Μόνο τότε η νηστεία θα είναι ουσιαστική και καρποφόρα για την πνευματική μας ζωή, και δεν θα εξαντληθεί σε μια απλή αποχή από συγκεκριμένες τροφές, όταν δηλαδή φροντίζουμε να καλλιεργούμε μέσα μας την αγάπη προς τον πλησίον, την ταπείνωση και απλότητα και κάθε πνευματικό αγαθό.. Αμήν.
Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου
