ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ 

Με τη Χάρη του Θεού φτάσαμε στην Κυριακή των Αγίων Πάντων. Αυτή την Κυριακή κλείνει ο λειτουργικός κύκλος των κινητών εορτών που ξεκίνησε την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου με κέντρο την Κυριακη του Πάσχα. Ανάλογα με το ποια ημερομηνία θα εορταστεί κάθε χρόνο το Πάσχα, προσδιορίζεται και ο κύκλος των κινητών εορτών.

Την σημερινή Κυριακή βλέπουμε τα αποτελέσματα των δωρεών του Αγίου Πνεύματος που είναι οι άγιοι. Κυριακή αφιερωμένη σε όλους τους Αγίους, όλους τους γνωστούς και τους άγνωστους αδελφούς μας οι οποίοι έζησαν κατά Χριστόν και αξιώθηκαν των επουρανίων στεφάνων. Η αγιότητα είναι δώρο του Θεού, καρπός του Αγίου Πνεύματος που δίνεται στους ανθρώπους που είναι κοντά στο Θεό. Η Εορτή των Αγίων Πάντων τους πρώτους αιώνες ήταν εορτή μόνο των Μαρτύρων, στη συνέχεια επεκτάθηκε για Πάντες τους Αγίους.  Μάρτυρες του Χριστού δεν είναι μόνο εκείνοι που έχυσαν το αίμα τους για την πίστη του Χριστού και έδωσαν έτσι την σφραγίδα στην πίστη και στην μαρτυρία τους. Μάρτυρες είναι και όλοι όσοι αγωνίσθηκαν τον αγώνα της χριστιανικής ζωής και βάσταξαν με καρτερία τον σταυρό του Χριστού σε αυτόν τον κόσμο. Είναι «μαρτύριο πνεύματος» η καθημερινὴ βιώση του λόγου τού Σταυρού, η Σταύρωση των παθών και της κακίας μας, η ανακαίνιση της ψυχής μας.

Στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα ακούσαμε τις προϋποθέσεις της αγιότητας. Βασική προϋπόθεση είναι η πίστη και η ομολογία, με οποιοδήποτε τίμημα, στον Τριαδικό Θεό μας. Ο Κύριος μας λέγει ότι «Όποιος ομολογήσει Εμένα δηλαδή ως Θεό και  Σωτήρα μπροστά στους ανθρώπους, θα ομολογήσω και εγώ για εκείνον αναγνωρίζοντάς τον ως δικό μου ενώπιον του Πατέρα μου, που είναι στους Ουρανούς. Όποιος όμως με απαρνηθεί μπροστά στους ανθρώπους, θα τον αρνηθώ και εγώ μπροστά στον Ουράνιο Πατέρα μου». Οι άγιοι μάρτυρες είναι αυτοί που έκαναν πράξη τα λόγια αυτά του Ευαγγελίου. Δια μέσου των αιώνων και σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης υπήρξαν εκατομμύρια άνθρωποι που έχυσαν το αίμα τους επειδή ομολόγησαν τον Χριστό σαν Θεό τους, και αντάλλαξαν την μικρή επίγεια ζωή με την ουράνια και αιώνια.

Βέβαια αυτή η ομολογία της πίστεως ίσως μας φαίνεται θέμα δύσκολο. Και μάλιστα δεν είναι λίγοι εκείνοι οι Χριστιανοί που, όταν βρεθούν σε περιβάλλον που χλευάζεται η πίστη μας και λοιδορούνται οι ἐντολὲς του Κυρίου, δυσκολεύονται να μιλήσουν, επειδή φοβούνται. Δεν ομολογούν τι πιστεύουν, σε Ποιον πιστεύουν. Άλλοι πάλι Χριστιανοί,  σκέπτονται και διερωτώνται ότι σε περίπτωση που έλθουν και στὴ δική μας εποχὴ διωγμοὶ καὶ μαρτύρια, αν θα έχουν την γενναιότητα να ομολογήσουν τον Κύριο ή θα Τὸν ἀρνηθούν. Γι’ αυτό ακριβώς, επειδὴ η ομολογία της πίστεως δεν είναι κάτι απλό και εύκολο, ο Χριστός μας  εξηγεί ότι η ομολογία μας αυτή δεν μπορεί να γίνει με τις δικές μας δυνάμεις μόνο, αλλά «εν Αυτώ», με την δική του δύναμη και Χάρη. Αυτή η αλήθεια ότι ο Κύριος θα είναι δίπλα μας στις δύσκολες στιγμὲς κατὰ τις οποίες θα κληθούμε να Τον ομολογήσουμε, θα πρέπει να μας κάνει να διώξουμε από την ψυχή μας κάθε δειλία και αγωνία. Και να παραθέσουμε όλη μας την ζωή στα παντοδύναμα χέρια Του.

Ο Κύριος όμως μας δίνει και μία άλλη προϋπόθεση για την αγιότητα. Η αγάπη μας προς Αυτόν πρέπει να υπερβαίνει όλες τις άλλες αγάπες που έχουμε, έστω και αν αυτές είναι σωστές και είναι σύμφωνες με το θέλημά Του. «Αυτός που αγαπά τον πατέρα του ή την μητέρα του παραπάνω από  εμένα, δεν είναι άξιος για μαθητής μου». Ο  Κύριος συγκρίνει τις δύο αγάπες, την αγάπη μας προς τους αγαπημένους μας ἀνθρώπους και την  αγάπη μας προς Αυτόν. Και μας ζητεί ουσιαστικὰ ποτέ να μη μας νικά η αγάπη μας προς τους ανθρώπους, αλλά να κυριαρχεί πάντοτε η αγάπη μας προς τον Θεό και το θέλημά Του.

Όπως το έκαναν οι Άγιοι Πάντες. Αγάπησαν πάνω απ’ όλα τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, πρόσφεραν την καρδιά τους σ’ Αυτόν, και πολλοί από αυτούς πλήρωσαν την αγάπη τους αυτὴ με σκληρό μαρτυρικό θάνατο. Γι’ αύτὸ και ο Κύριος τους τίμησε, τους δόξασε και θα τους δοξάζῃ αωνία στην  Βασιλεία του.

Ας τους παρακαλέσουμε να πρεσβέυουν για μας και ίδιέτερα τον σημερινό εορταζόμενο άγιο Λουκά τον Ιατρό Αρχιεπίσκοπο Συμφερουπόλεως της Κριμαίας, να ενεργοποιήσουμε τη θέληση μας ώστε η ζωή μας να γίνεται υπόδειγμα πνευματικό και για τους άλλους ανθρώπους,  Και  όσο μπορεί  ο καθένας μας να προσπαθήσει να τους μιμηθεί. Αμήν.

Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου

Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών

ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ 

Με τη Χάρη του Θεου πέρασαν πενήντα ημέρες από την Κυριακη του Πάσχα και η Εκκλησία μας σήμερα εορτάζει και μνημονεύει το ανεπανάληπτο και μοναδικό γεγονός της Αγίας Πεντηκοστής. Το γεγονός αυτό έλαβε χώρα, σύμφωνα με την υπόσχεση του Κυρίου Ιησού προς τους Μαθητές του, πενήντα μέρες μετά την Ανάστασή του και δέκα μέρες μετά την Ανάληψή του στους ουρανούς.

Ο Κύριος πριν την αναχώρησή του από τη γη υποσχέθηκε στους Μαθητές ότι θα στείλει τον άλλον Παράκλητο δηλαδή, το Πανάγιο Πνεύμα. Η λέξη Παράκλητος σημαίνει Παρηγορητής. Το Άγιο Πνεύμα θα τους φώτιζε να κατανοήσουν και να θυμηθούν όλα όσα άκουσαν, είδαν και έζησαν κοντά στό Διδάσκαλό τους, τον Ιησού Χριστό, κατά το τριετές διάστημα της δημοσίας δράσεώς του. Οι Μαθητές πριν την Πεντηκοστή προέβησαν στη συμπλήρωση του αριθμού των Αποστόλων, με την εκλογή του Ματθία στή θέση του Ιούδα. Μετά από αυτό οι Απόστολοι παρέμεναν στα Ιεροσόλυμα συγκεντρωμένοι στο υπερώον του σπιτιού της αδελφής των δύο Αποστόλων Βαρνάβα και Αριστοβούλου, και της μητέρας του ευαγγελιστού Μάρκου, Μαρίας. Εκεί ήταν συγκεντρωμένα συνολικά εκατόν είκοσι πρόσωπα. Μεταξύ τους βρισκόταν και η Παναγία. Κατά την τρίτη ώρα της ημέρας δηλαδή στις εννέα το πρωί έλαβε χώρα η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος. Ακούσθηκε κάτι σαν να ήταν δυνατός άνεμος. Τότε από τον ουρανό κατέβηκε φωτιά, η οποία χωρίσθηκε σε δώδεκα πύρινες γλώσσες, οι οποίες κάθισαν η καθεμιά πάνω στα κεφάλια των δώδεκα Αποστόλων.

Ολοι τότε πλημμύρισαν Απὸ Πνεύμα Άγιο και αρχισαν να μιλούν σε άλλες γλώσσες, ἀνάλογα με την ικανότητα που τους έδινε το Πνεύμα. Από το κήρυγμα που έβγαλε ο Απ. Πέτρος εκείνη την ημέρα βαπτίστικαν τρεις χιλίάδες πιστοί. Η ημέρα αυτή της Πεντικοστής αποτελεί τη γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας, καθὼς τότε φανερώθηκαν, μέσῳ του Αγίου Πνεύματος, «τα περί βασιλείας του Θεού» στους  μαθητές του Ιησού. Μετά την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος εξαγγέλλουν τα μυστήρια της Βασιλείας του Κυρίου. Παρουσιάζουν μια αγιότητα θαυμαστή και μια πρωτοφανή αυτοθυσία. Το Άγιο Πνεύμα έρχεται στο χάος και στην άβυσσο της ανθρώπινης ψυχής και δημιουργεί το κάλλος και την αρμονία της καλοσύνης και της αρετής.

Σε ανάμνηση της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος σε όλο τον κόσμο γιορτάζουμε πενήντα μέρες μετά την Ανάσταση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, την εορτή της Αγίας Πεντηκοστής κατά την οποία γίνεται πράξη η υπόσχεση Του προς τους Μαθητές, ότι θα στείλει τον Παράκλητο, το Πνεύμα της αληθείας. Και επειδή το Άγιο Πνεύμα με την ενέργειά και τα χαρίσματά Του επανακινεί θα λέγαμε την Εκκλησία, γι' αυτό και θεωρείται ως γενέθλιος ημέρα της Εκκλησίας η ημέρα της Πεντηκοστής. Γενέθλιος, όχι με την έννοια της γέννησης αλλά της αναγέννησης. Διότι από την πρώτη στιγμή υπήρχε η Εκκλησία στη θεία σοφία ως κοινωνία δημιουργημάτων και κοινωνικής σχέσης με τον Τριαδικό Θεό. Επιβεβαιώνει δηλαδή η Εκκλησία τη λειτουργία και την κοινωνία κτιστού και άκτιστου, δημιουργίας και δημιουργού. Επομένως υπήρχε προπτωτικά, πριν από την πτώση δηλαδή με το προπατορικό αμάρτημα. Με την Πεντηκοστή έχουμε μια επανασύνδεση και επαναλειτουργία του μέρους εκείνου της Εκκλησίας που είχε πέσει και την επαναφορά του στην προπτωτική κατάσταση. Με απλά λόγια, όπως πάντα υπήρχε ο Χριστός και σε δεδομένη στιγμή με τη Γέννησή του εμφανίστηκε στη γη και έγινε ορατός στους ανθρώπους, έτσι και η Εκκλησία υπήρχε πάντα και σε δεδομένη ιστορική στιγμή εμφανίστηκε και έγινε ορατή στους ανθρώπους που πιστεύουν.  Η σημερινή ημέρα σύμφωνα με ένα από τα τροπάρια της εορτής αποτελεί ‘προθεσμίαν επαγγελίας και ελπίδος συμπλήρωσιν’.

Με τα όσα συνέβησαν την Κυριακή της Πεντηκοστής, οι μαθητές του Χριστού κατανόησαν πλήρως την αποστολὴ του Ιησού στον κόσμο, και γι’ αυτό έπαψαν να κρύβονται κι άρχισαν να κηρύττουν την Ανάσταση του δασκάλου τους. Τα πνευματικά χαρίσματα τα όποία γέμισαν τις καρδιές των αποστόλων με θέληση, πίστη και αγάπη, μπορούν να αποτελέσουν και δικά μας εφόδια, ώστε αντιλαμβανόμενοι την δύναμη και τη διαχρονικότητα της πίστης μας, να αντιμετωπίσουμε το παρὸό έχοντας εμπιστοσύνη στο Θεό.

Αστράφτει και λάμπει σήμερα η Εκκλησία μας μέσα στο θεϊκό φως. Το φως που διαλύει τα σκοτάδια της αγνοίας και της αμαρτίας και μάς οδηγεί στην αληθινή θεογνωσία. Ας παρακαλέσουμε ειδικά σήμερα τον αγαθό Παράκλητο να εξαφανίσει κάθε σκοτεινό στοιχείο από το εσωτερικό μας και να καταυγάσει τις καρδιές μας με θείο φως, ώστε «λάμποτες, αστράπτοντες, ηλλοιωμένοι» να προσκυνούμε και να δοξάζουμε τον Τριαδικό Θεό μας για την ανέκφραστη δωρεά Του. Αμήν.

Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου

Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών

ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

ΤΗΣ Α' ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ

Έχουμε φτάσει ήδη στην ἑβδόμη Κυριακή από του Πάσχα και η Ἐκκλησία μας εορτάζει την μνήμη των αγίων 318 θεοφόρων Πατέρων που συνεκρότησαν την Α΄ αγία και Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.Χ. επί της βασιλείας του πρώτου Χριστιανού αυτοκράτορα, του αγίου ενδόξου θεοστέπτου βασιλέως και Ισαποστόλου Κωνσταντίνου του Μεγάλου. Η μεγάλη αυτή Σύνοδος  συνεκλίθη για να καταδικάσει την αίρεση του Αρειανισμού. Ο Άρειος  δίδασκε  ότι ο Υιός και Λόγος του Θεού δεν είναι ομοούσιος με τον Θεό Πατέρα και ακολούθως δεν είναι Θεός αληθινός, αλλά κτίσμα και ποίημα. Μεγάλη βλασφημία. Αυτή η διδασκαλία ήταν φοβερή απειλή για τα μέλη της Εκκλησίας και τη σωτηρία όλου του κόσμου. Ο Χριστός μας λυτρώνει και μας σώζει από την αμαρτία, γιατί είναι αδιάσπαστα ενωμένος με τον Ουράνιο Πατέρα του. Άλλωστε ο ίδιος μας βεβαιώνει στο Ευαγγέλιο: «εγώ και ο Πατήρ εν εσμέν» (είμαστε ένα).  Οι άγιοι Απόστολοι, οι Πατέρες, οι άγιοι και οι μάρτυρες της Εκκλησίας μας είναι η τρανότερη απόδειξη της Θεότητας του Ιησού Χριστού.

Η Σύνοδος, η οποία διήρκησε τρεισήμισι χρόνια, μάς παρέδωσε το κοινό και γνωστό απ’ όλους και ιερό Σύμβολο της Ορθοδόξου πίστεώς μας, με το οποίο ανεκήρυξε τόν Υιό και Λόγο του Θεού, Θεό αληθινό και ομοούσιο με τον Θεό Πατέρα, έχοντας δηλαδή την ίδια ουσία και φύση με τον Θεό Πατέρα και επομένως την ίδια δόξα, εξουσία, κυριότητα και αϊδιότητα και όλα τα υπόλοιπα θεοπρεπή ιδιώματα της θείας φύσεως. Η ίδια Σύνοδος μάς παρέδωσε και τον καθορισμό του Πάσχα και εξέδωσε είκοσι ιερούς κανόνες.

Στο σημερινό ευαγγελικο ανάγνωσμα  διαβάζουμε ένα απόσπασμα της συγκλονιστικής προσευχής του Χριστού στο υπερώο της Ιερουσαλὴμ μετά τον Μυστικὸ Δείπνο. Στην αρχιερατική του προσευχή ο Κύριος προσεύχεται στον επουράνιο Πατέρα του: α) για τους μαθητές του, β) για εκείνους τους ανθρώπους, που θα πιστέψουν στο όνομα του και θα είναι όλοι ενωμένοι στην Αγία Εκκλησία, γ) ζητεί να βρεθούν όλοι οι άνθρωποι κοντά του, στον Παράδεισο, ώστε να απολαμβάνουν τη δόξα που είχε ο Χριστός με τον Πατέρα του πριν ακόμα κτιστεί ο κόσμος. Αυτό μας φανερώνει πολύ καθαρά την αλήθεια της Θεότητας του Ιησού Χριστού.  Σ’ αυτήν την προσευχή, ακούμε μεταξύ άλλων ότι ο Χριστὸς δόξασε τον Θεό και αποκάλυψε το όνομά Του στους ανθρώπους: «εγνώρισα αυτοίς το όνομά σου και γνωρίσω». Πολλὲς φορὲς μέσα στὴν Αγία Γραφὴ γίνεται λόγος για την δόξα του Θεού. Ποια όμως, είναι η έννοια αυτής της δόξας; Η απάντηση είναι σαφὴς και κατηγορηματική. Έστω και αν η δημιουργικὴ κυριαρχία του Θεού και η απόλυτη παντοδυναμία Του αποτελοῦν στοιχεία της δόξας Του, αυτή κορυφώνεται στην υπέρτατη προσφορά της αγάπης Του. Η κατεξοχὴν δόξα Του βρίσκεται στην σταυρική Του θυσία. Το απόλυτο μεγαλείο Του στις τραγικὲς και οριακὲς στιγμὲς του Πάθους. Το ύψος της ταπείνωσής Του στις ώρες του έσχατου ἐξευτελισμού στην κορυφὴ του Γολγοθά.

Εμείς οι πιστοί καλούμαστε στον αγώνα της σωτηρίας σε μια άλλου είδους δόξα. Η τάση του ανθρώπου για την δόξα είναι έμφυτη, αφού όλοι εἴμαστε πλασμένοι γι’ αύτήν. Όμως η αμαρτία, ως διεστραμμένη κατεύθυνση ύπαρξης και ζωής, μας οδηγεί σε εσφαλμένο δρόμο. Έτσι, λοιπόν, αναζητούμε την καταξίωση της προσωπικής και της κοινωνικής μας ζωής με αθέμιτα μέσα, καταδικασμένοι στην ματαιότητα και το κενό. Η επιδίωξη της αναγνώρισης και της επιβεβαίωσής μας απο τους  άλλους είναι ματαιοφροσύνη, αφού αποδεικνύεται, αν όχι ψεύτικη, σίγουρα, όμως, σχετικὴ και φευγαλέα. Ο λόγος του Χριστού επιμένει να ανατρέπει την λογική μας. Μας λέει ότι υψωνόμαστε κάθε φορὰ που θυσιαζόμαστε. Δοξαζόμαστε κάθε φορὰ που μαθαίνουμε να υπομένουμε πειρασμούς, συκοφαντίες, αδικίες. Καταξιωνόμαστε κάθε φορά που συγχωρούμε, κάθε φορά που σταυρώνουμε τον εαυτό μας και τα πάθη του.

Μέσα στην Εκκλησία, στην οποία μπαίνουμε με το Άγιο Βάπτισμα και παίρνουμε τα Χαρίσματα του Άγίου Πνεύματος, ας κάνουμε τον αγώνα μας, παίρνοντας το Μεγάλο Φάρμακο την Θεία Κοινωνία, το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ώστε να πετύχουμε την υγεία μας την πνευματική, την αναγκαία για να δούμε και να απολαύσουμε την δόξα τοῦ Θεού.Πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη προς το Θεό και ομόνοια ως προς την πίστη και ενότητα εν Χριστώ, όπως μας διδάσκει σήμερα ο ίδιος ο Κυριός μας και οι Άγιοι Πατέρες που εορτάζουμε σήμερα. Και για να γίνει πράξη, η ενότητα στη ζωή μας, σύμφωνα με την προσευχή του Ιησού, οφείλουμε να γνωρίζουμε τις αλήθειές της πίστεώς μας, να μελετάμε το λόγο του Θεού και τη διδασκαλία της Εκκλησίας και να προσευχόμαστε στο Θεό να μας σκεπάζει με τη φωτιστική και ενοποιό δύναμη του Αγίου Πνεύματος. Αμήν.

Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου

Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών

ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΟΥ ΤΥΦΛΟΥ

Με τη Χάρη του Θεού, φτάσαμε στην τελευταία Κυριακή πριν από την απόδοση της εορτής του Πάσχα. Η σημερινή ευαγγελική περικοπή  μας περιγράφει ένα από τα μεγαλύτερα θάυματα του Χριστού, τη θεραπεία του εκ γενετής τυφλού. Μέσα απο αυτό φαίνεται η δημιουργική και ανακινιστική δύναμη του Χριστού. Η αναδημιουργία των οφθαλμών σε έναν άνθρωπο που είχε γεννηθεί χωρίς μάτια χαρακτηρίζεται απο τους πατέρες της Εκκλησίας ως μια πράξη που είναι παράλληλη με την πράξη δημιουργίας του κόσμου και του ανθρώπου απο το Θεό. Μας φανερώνει ο Χριστός με την πράξη του αυτή πως μόνο ο δημιουργός του κόσμου μπορεί να δημιουργήσει μάτια σε κάποιον που δεν είχε απο την άρχη δηλαδή από την ημέρα της γεννησής του. Δεν είχε ξανά ακουστεί πότε απο τη δημιουργία του κόσμου να ανοίξη κανείς τα μάτια ενος γεννημένου τυφλού.

Ο Χριστός προτού θεραπεύσει τον τυφλό, απαντά πρώτα στα ερωτήματα που του θέτουν οι μαθητές του, οι οποίοι προσπαθούν να εντοπίσουν την αιτία της ασθενειάς του τυφλού. Επικρατούσε η αντίληψη μεταξύ των Ιουδαίων ότι οι διάφορες δοκιμασίες και ασθένειες που συνέβαιναν στη ζωή κάποιου ανθρώπου οφείλονταν σε αμαρτίες που είχε διαπράξει αυτός ή οι συγγενείς του και τώρα πλήρωνει τη τιμωρία τους. Έτσι ρωτούν το Χριστό αν έχει αμαρτήσει αυτός ή οι γονείς του και γεννήθηκε τυφλός. Η απάντηση που παίρνουν απο το Χριστό γκρεμίζει τις αντιλήψεις που είχαν. Τους λέει οτι ούτε αυτός αμάρτησε ούτε οι γονείς του αλλά γεννήθηκε τυφλός για να φανερωθεί η δύναμη των έργων του Θεού πάνω σ’ αυτόν. Και τα έργα του Θεού μας εξηγεί οτι είναι η παροχή του φωτός στον κόσμο. Τόσο του σωματικού αλλά και του πνευματικού που μας ελευθερώνει από το σκότος.

Στη συνέχεια έφτυσε στη γη, έφτιαξε πηλό απο το φτύμα και με τον πήλο αυτό άλειψε τα μάτια του τυφλού και τον έστειλε στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ για να νυφτεί. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας λέει οτι δεν χρησιμοποίησε νερό για την κατασκευή του πηλού αλλά πτύσμα για να φανεί οτι είναι η δύναμη που βγήκε απο το στόμα του του Χριστού που αναδημιούργησε και άνοιξε τα μάτια του τυφλού. Και ακόμα για να μη νομίσουμε ότι η γη έκανε αυτό το θαύμα τον στέλνει στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ για να πάει να νιφθεί. Ο Χριστός σεβόμενως την ελευθερία του τυφλού δεν κάνει το θαύμα αμέσως αλλά ζητάει και απο αυτόν τη συμμετοχἠ του στο θαύμα. Γι’ αυτό τον στέλνει στη κολυμβήθρα, γιατί με τον τρόπο αυτό φανερώνεται η πίστη που έχει ο τυφλός πρός το Θεό.

Οταν νίφτηκε γύρισε πίσω και έβλεπε. Αυτό προκάλεσε συζητήσεις και διαφωνίες μεταξύ των ανθρώπων που τον έβλεπαν και τον ήξεραν προηγουμένως. Μερικοί έλεγαν οτι είναι αυτός, ενώ άλλοι έλεγαν οτι είναι κάποιος που του μοιάζει παρόλο που ο ίδιος τους διαβεβαίωνε οτι είναι αυτός και τους εξηγούσε το πως είχε θεραπευθεί. Οι Φαρισαίοι της συναγωγής, ενώ είδαν το θαύμα θέλησαν να το υποβιβάσουν και να παραπλανήσουν τον κόσμο προσπαθώντας να κάνουν τον τυφλό να ομολογήσει ή ότι δεν ήταν τυφλός εκ γεννετής, οπότε ήταν πιθανή μια θεραπεία και ότι δεν ήταν ο Χριστός που τον θεράπευσε ή ότι ο Χριστός δεν ήταν από τον Θεό σταλμένος γιατί έκανε θαύματα το Σάββατο, ημέρα αργίας των Ιουδαίων. Καλούν τότε τους γονείς του και τους ρωτούν αν πράγματι αυτός είναι ο γιος τους που είχε γεννηθεί τυφλός. Αυτοί τους διαβεβαιώνουν οτι αυτός είναι ο γίος τους αλλά δεν ξέρουν πως βλέπει τώρα και ποιος τον έκανε καλά, να ρωτήσουν τον ίδιο να τους εξηγήσει. Απάντησαν έτσι οι γονείς του επειδή φοβόντουσαν μήπως διωχθούν από την συναγωγή παραδεχόμενοι τον Χριστό. Ενώ ήταν βεβαιοί για το θάυμα που είχε συντελεστεί στο γιό τους αυτοί απο φόβο προτιμούν να σιωπάσουν.

Αυτή τη στάση που κράτησαν οι γονείς του τυφλού την βρίσκουμε πολλες φορές μέσα στην πορεία και ζωή της Εκκλησίας μας. Είναι η στάση που δεν στοιχίζει τίποτα στα προσωπικά μας συμφέροντα. Το να γνωρίζουμε και να μη γνωρίζουμε, να μην είμαστε ζεστοί αλλά ούτε ψυχροί να είμαστε δηλαδή χλιαροί, να φοβόμαστε να πούμε την αλήθεια για να μην θιγούν τα διάφορα συμφέροντα μας. Επαναπαυόμαστε στη σκέψη οτι ο Θεός θα μας καταλάβει και θα δει την πίστη μας. Ξεχνούμε αυτό που μας έχει πεί ο Χρίστος, ότι όποιος ομολογήσει μπροστά στούς ανθρώπους οτι ανήκει σ’ εμένα, θα τον αναγνωρίσω κι εγω για δικό μου μπροστά στον ουράνιο Πατέρα μου, όποιος όμως με απαρνηθεί μπροστά στους ανθρώπους θα τον απαρνηθώ κι εγω μπροστά στον ουράνιο Πατέρα μου.

Οι Φαρισαίοι κατηγορούν τον Χριστό ως αμαρτωλό, επειδή έφτιαξε πηλό την ημέρα του Σαββάτου. Στην τύφλωσή τους και την πόρωση της καρδιάς τους, ο μόνος που τολμά να αντισταθεί είναι ο θεραπευθείς τυφλός. “Δεν δέχεστε τον Ιησού ως απεσταλμένο του Θεού”, τους λέει, “εκείνο όμως που γνωρίζουμε όλοι είναι ότι ο Θεός δεν ακούει τους αμαρτωλούς, αλλά τους θεοσεβείς. Και από τη στιγμή που πραγματοποίησε ένα τόσο μεγάλο και πρωτάκουστο θαύμα, δεν μπορεί να μην προέρχεται από τον Θεό”. Η πνευματική όμως τύφλωση, η οποία πάντοτε συνοδεύεται από τον εγωισμό, υπαγορεύει στους φαρισαίους να εκφραστούν υπεροπτικά: “εσύ, που γεννήθηκες μέσα στην αμαρτία, τολμάς να μας διδάσκεις;” και με τα λόγια αυτά τον έδιωξαν από τη συναγωγή.

Ο Ιησούς έμαθε το τι είχε συμβεί με τους Ιουδαίους και πως πέταξαν εξω τον πρώην τυφλό και όταν τον βρήσκει τον ρωτά αν πιστέυει στο Υίο του Θεού. Ο πρώην τυφλός τον ρωτά ποιός είναι αυτός για να πιστέψει. Τότε ο Χριστός του λέει οτι αυτός είναι που μιλάει τώρα μαζί του. Εδω έχουμε μια θεοφάνεια του Χριστού πρός τον άνθρωπο αυτό, οτι δηλαδή αυτός είναι ο Υίος του Θεού. Η θεραπεία η οποία λαμβάνει ο πρώην τυφλός δεν είναι μόνο σωματική αλλά και πνευματική. Μέτα απο αυτή την αποκάλυψη ο πρώην τυφλός απαντά στο Χριστό οτι πιστεύει και τον προσκυνά. Ο Χριστός τότε λέει οτι ήρθε για να φέρει σε κρίση τον κόσμο, έτσι ώστε αυτοί που δεν βλέπουν να βρούν το φώς τους, κι εκείνοι που βλέπουν να αποδειχθούν τυφλοί.

Ο τυφλός του σημερινού ευαγγελίου δε θεράπευσε μόνο τα μάτια του σώματος του αλλά και τα μάτια της ψυχής του. Και αυτό τον οδηγεί στο να ομολόγησει ενώπιον όλων οτι ο Χριστός είναι ο Υίος του Θεού, χωρίς να υπολογίζει τίποτα. Αυτό είναι το μήνυμα που μας διδάσκει ο πρώην τυφλός του σημερινού Ευαγγελίου. Να έρθουμε κόντα στο Χριστό, να τον γνωρίσουμε, να γευτούμε το φώς το αληθινό που μας προσφέρει και να τον ομολογήσουμε ενώπιον όλων χωρίς φόβο. Αν θέλουμε να αλλάξει η ζωή μας, και μαζί με εμάς σταδιακά όλος ο κόσμος, τότε οφείλουμε να ανακαινίσουμε τον έσω άνθρωπο, να προσκαλέσουμε και να δεχτούμε τον Αναστάντα Κύριο Ιησού Χριστό, που είναι η οδός και η αλήθεια και η ζωή.  Αμήν.

Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου

Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών

ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ

Φτάσαμε στην Ε ́ Κυριακή από το Πάσχα, η οποία ονομάζεται  Κυριακή της Σαμαρείτιδος. Πολλές φορές δίδασκε ο Χριστός σε απλούς ανθρώπους που δεν είχαν κανένα εξωτερικό χαρακτηριστικὸ αγιότητας ή θρησκευτικής υπεροχής. Δεν απέφευγε μάλιστα να συνομιλεί και με  γυναίκες, πράγμα που δεν τολμούσε κανένας διδάσκαλος της εποχής, δεδομένου ότι δεν θεωρούνταν ισάξια πρόσωπα τιμής όπως οι άνδρες.

Κουρασμένος ο Χριστός από την οδοιπορία, στέκεται έξω από μια πόλη της Σαμάρειας, δίπλα στο πηγάδι του Ιακώβ, και στέλενει τους μαθητές Του να αγοράσουν τρόφιμα. Κάποια στιγμή έρχεται μία γυναίκα να πάρει νερό, η οποία ήταν Σαμαρείτιδα στην καταγωγή και διέμενε στην πόλη Συχάρ όπου ζούσε έναν έκλυτο βίο. Ο τρόπος ζωής της ήταν γνωστός στους συμπολίτες της και για αυτό την είχαν στιγματίσει. Ο Χριστός τότε της ζητάει  να του προσφέρει νερό για να ξεδιψάσει και κάνει αντιπαραβολή του νερού του πηγαδιού με το “ύδωρ το ζων” το ζωντανό ύδωρ, αυτό που όταν κανείς το γευτεί δεν πρόκειται να διψάσει ξανά, μιας που γίνεται μέσα του πηγή που αναβλύζει. Καί αυτή η πηγή δεν είναι άλλη από τον ίδιο το Χριστό, που φωτίζει και αγιάζει και αναζωογονεί κάθε άνθρωπο. Δεν είναι άλλη από τη χαρά της Αναστάσεως, που ανατρέπει το φθοροποιό έργο της αμαρτίας και αποκαθιστά τον κάθε άνθρωπο που δέχεται μέσα του τον Χριστό.

Κάποια στιγμή η γυναίκα ρωτάει τον Κύριο εάν πρέπει να προσκυνείται ο Θεός στο Ναό του Σολομώντα, κατά την ιουδαϊκή παράδοση, ή στο παρακείμενο βουνό, σύμφωνα με την παράδοση των Σαμαρειτών, ο Χριστός τότε απαντώντας της τονίζει τον τρόπο της προσκύνησης που αρμόζει στον Θεό και διευκρινίζει ότι εφόσον ο Θεός είναι πνεύμα, η λατρεία προς Αυτόν οφείλει να είναι “εν πνεύματι και αληθείᾳ”. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία δεν είναι επομένως ο τόπος, ούτε οι εξωτερικοί τύποι, αλλά ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζουμε τον Θεό. Η μία προϋπόθεση είναι “'εν πνεύματι”, δηλαδή ότι στην προσευχή μας δεν αρκεί να συμμετέχει το σώμα, αλλά κυρίως το πνεύμα μας, η διάνοιά μας, όλος μας ο ψυχικός κόσμος. Το “ἐν αληθείᾳ”, σημαίνει ότι για να λατρέψουμε σωστά τον Θεό οφείλουμε να γνωρίζουμε τις αλήθειες της πίστεώς μας και ότι η προσκύνησή μας δεν είναι ευπρόσδεκτη στον θεό, όταν είναι προσχηματική, υποκριτική ή και επίπλαστη, όταν δηλαδή δεν συμβαδίζει με τη ζωή μας και με τις πράξεις μας. Για  πρώτη φορά ο Χριστός αποκλύπτει απερίφραστα την Θεότητά Του, και μάλιστα όχι σε κάποιον Ιουδαίο, αλλά στη Σαμαρείτιδα, σε μια αλλοεθνή. Και αυτό επειδή ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης, δεν εξετάζει δηλαδή την καταγωγή ή το φύλλο ή την κοινωνική κατάσταση του ανθρώπου, αλλά αποκαλύπτεται σε εκείνους που είναι έτοιμοι να Τον δεχτούν στη ζωή τους, σε όσους είναι δεκτικοί της Χάριτός Του.

Η Χάρις του Θεού, μεταβάλλει αμαρτωλές, αλλά καλοπροαίρετες ψυχές σε διαμάντια αρετής, σε όργανα ευαγγελισμού και σωτηρίας και σε ηρωικά παραδείγματα ομολογίας και μαρτυρίου. Μετά από την συνομιλία της με τον Χριστό, η Σαμαρείτιδα πίστεψε σε Αυτόν και κάλεσε τους συμπολίτες της να τρέξουν να Τον συναντήσουν.Ο Χριστός έμεινε δύο μέρες στη Συχάρ και τους μετέδωσε τον λόγο και τήν εὐλογία Του. Η Σαμαρείτιδα από την μέρα που πίστεψε στο Χριστό άλλαξε ζωή. Βαπτίστηκε από τους Αποστόλους την ημέρα της Πεντηκοστής και ονομάστηκε Φωτεινή. Μαζί της βαπτίστηκαν και οι δύο γιοί της, καθώς καί οι πέντε αδερφές της. Με την συνοδεία των γιων της και των αδερφών της κήρυξε τον λόγο του Χριστού στη Συρία, στη Φοινίκη, στην Παλαιστίνη, στην Αίγυπτο, στην Καρχηδόνα και τελικά στη Ρώμη. Η μεγάλη της αυτή αποστολική δράση είναι ο λόγος για τον οποίο η Εκκλησία μας την ονομάζει Ισαπόστολο. Την ονομάζει Αγία και μεγαλομάρτυρα, γιατί μετά από ατελείωτα και φρικτά μαρτύρια που υπέστη, κατά την διάρκεια των οποίων έλαβαν χώρα πολλά θαύματα, η Αγία Φωτεινή φυλακίστηκε και μέσα στην φυλακή παρέδωσε την ψυχή της στόν Κύριο. Πολλοί βλέποντας τα θαύματα πίστεψαν στό Χριστό καί βαπτίσθηκαν χριστιανοί.

Η εποχή μας, όπως κάθε εποχή, ζητά και θα ζητά πάντα να ξεδιψάσει και να ξεκουραστεί πνευματικά. Για την επιδίωξη του σκοπού αυτού επινοούνται και επιστρατεύονται κάθε είδους ευκαιρίες αναψυχής, οι οποίες όμως είτε εστιάζονται στο σωματικό και υλικό μέρος του ανθρώπου, είτε δεν προσφέρουν πνευματική αναψυχή αλλά μάλλον πνευματική αποδόμηση. Βρισκόμαστε μέσα στη χαρμόσυνη περίοδο της Αναστάσεως, και πρέπει να θυμόμαστε ότι η αληθινή χαρά, η μόνη που μπορεί να ξεδιψάσει την ύπαρξή μας, είναι ο ίδιος ο Χριστός. Και ότι για να Τον ελκύσουμε κοντά μας, οφείλουμε να Τον προσεγγίσουμε εν πνεύματι, εν αληθεία και εν ταπεινώσει. Αμήν.

Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου

Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών

ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΥΤΟΥ

Ανεβαίνοντας ο Κύριος στα Ιεροσόλυμα βρέθηκε στη δεξαμενή Βηθεσδά. Στη δεξαμενή αυτή βρίσκονταν πολλοί άρρωστοι και περίμεναν να θεραπευτούν θαυματουργικά. Από καιρό σε καιρό κατέβαινε άγγελος του Θεού και τάραζε το νερό της κολυμπήθρας. Όποιος προλάβαινε και έπεφτε πρώτος μέσα, θεραπευόταν με θαύμα από την αρρώστια του. Εκεί ήταν ξαπλωμένος και ο παράλυτος της σημερινής περικοπής. Δεν είχε άνθρωπο να τον βοηθήσει να πέσει μέσα στο νερό, όταν ο άγγελος τάρασσε το νερό, για να θεραπευτεί. Πολλοί άλλοι ήλθαν αργότερα από αυτόν και έφυγαν θεραπευμένοι. Αυτός εκεί τριάντα οκτώ ολόκληρα χρόνια.

Σήμερα όμως γι αυτόν ξημερώνει μια νέα μέρα. Μια καινούρια ζωή γι αυτόν φαίνεται ότι αρχίζει. Έρχεται ο Χριστός, η ζωή και η Ανάσταση των ανθρώπων. Τον βλέπει, τον συμπονά και τον ρωτά: «θέλεις υγιής γενέσθαι;» και απαντά ο παραλυτικός «ἄνθρωπον ουκ έχω ίνα όταν ταραχθή το ύδωρ βάλῃ με εις την κολυμβήθραν».Απάντηση που δείχνει τον πόνο της εγκατάλειψης και της μοναξιάς, περισσότερο και από την παραλυσία του. Κανείς γι’ αυτόν δεν υπάρχει συγγενής ή φίλος. Μόνος και τραγικά εγκαταλελειμμένος. Να όμως που γι’ αυτόν τον απόκληρο της ζωής εμφανίζεται ο μόνος αληθινός και γνήσιος αδελφός, ο φίλος, ο συγγενής, ο Κύριος μας, η μόνη ασφαλής μαρτυρία και βεβαίωση της σωστής ευσπλαχνίας και αγαθότητας της παρουσίας Του. Η θαυματουργική επέμβαση του Κυρίου είναι καταπληκτική. Έδωσε στον παράλυτο την εντολή: «Στάσου στα πόδια σου, σήκωσε το κρεβάτι σου στον ώμο και πήγαινε». Ο παράλυτος έγινε αμέσως καλά, γιατί η θεϊκή δύναμη του Χριστού τον είχε θεραπεύσει.

Η αγία μας Εκκλησία έχει συμπεριλάβει την περικοπή αυτή στον κύκλο των Ευαγγελίων της Πασχαλίου περιόδου, συνδέοντας κατα κάποιο τρόπο το θαύμα αυτό με την Ανάσταση του Χριστού, αλλά και με την δική μας προσωπική Ανάσταση. “Κύριε, ἄνθρωπον οὐκ ἔχω”, λέει ο παράλυτος, δεν έχω βοηθό στη θλίψη μου και στη δοκιμασία μου, αγωνίζομαι για να σωθώ αλλά μόνος μου δεν τα καταφέρνω, χρειάζομαι βοήθεια αλλά δεν την βρίσκω πουθενά, έχω ανάγκη από κάποιον δίπλα μου, αλλά κανείς δεν υπάρχει. Η εκ μέρους του Ιησού θεραπεία, αποτελεί και την απάντηση στην αγωνιώδη κραυγή του παραλύτου. Είναι σαν να του λέει “άνθρωπο δεν έχεις, αλλά έχεις εμένα, τον Θεάνθρωπο Λυτρωτή και Σωτήρα του κόσμου. Έχεις εμένα, που είμαι η πηγή της ιάσεως και της ζωής και της Αναστάσεως”.

Η παρουσία και η παρέμβαση του Χριστού αποτελεί απάντηση και για όλους εμάς. Συχνά αισθανόμαστε μόνοι, εγκαταλελειμμένοι από τους ανθρώπους, αβοήθητοι. Μας καταλαμβάνει η απόγνωση και η απελπισία, στην προσπάθειά μας να σηκωθούμε από τις πτώσεις που μας επιφυλάσσει η ζωή και η ανθρώπινη φύση μας, που ρέπει προς την φθορά και την αμαρτία. Νιώθουμε ότι οι δικές μας δυνάμεις δεν επαρκούν, έχουμε ανάγκη από ένα χέρι βοηθείας, από κάποιον να μας παρηγορήσει και να μας σηκώσει από το σημείο στο οποίο έχουμε καθηλωθεί. Και δυστυχώς, συχνά οι συνάνθρωποί μας είτε δεν αντιλαμβάνονται αυτή μας την ανάγκη, είτε δεν είναι σε θέση να μας βοηθήσουν, είτε ακόμα δεν έχουν την διάθεση να ασχοληθούν με κάτι πέρα από τον εαυτό τους.

Έχουμε όμως άνθρωπο. Έχουμε τον νικητή της φθοράς και του θανάτου, έχουμε τον αρχηγό της Ζωής, έχουμε την ελπίδα και την πηγή της Αναστάσεως. Τον Υιό και Λόγο του Θεού, που εξαιτίας της άπειρης αγάπης και φιλανθρωπίας Του έγινε άνθρωπος και σταυρώθηκε και Αναστήθηκε για να προσφέρει σε όλους μας την προοπτική και της δικής μας προσωπικής Αναστάσεως. Αρκεί να στηρίξουμε σε Αυτόν την ζωή μας και την ελπίδα μας, αρκεί να Τον αποδεχτούμε στη ζωή μας, αρκεί να καταφύγουμε σε Αυτόν, έστω σαν την τελευταία μας και μόνη μας ελπίδα. Κι Εκείνος, όπως έπραξε με τον παράλυτο, θα ανταποκριθεί στο κάλεσμα της καρδιάς μας και θα μας προσφέρει την πολυπόθητη λύτρωση, την σωτηρία από τα πάθη που μας ταλαιπωρούν, από τις συμφορές του βίου, από τις καθημερινές μας πτώσεις και κυρίως από την πνευματική μας αναπηρία. Γιατί η Ανάσταση δεν είναι μόνο προϊόν της παρέμβασης και της ευεργεσίας του Θεού, αλλά και αποτέλεσμα της εκ μέρους μας αποδοχής Του, της μυστικής πνευματικής διεργασίας που συντελείται μέσα μας με τη σύμπραξη της δικής μας πρόθεσης και της Χάριτος του Θεού. Η Ανάσταση είναι το δώρο του Θεού στον άνθρωπο, που για να το ζήσουμε χρειάζεται μετάνοια.  Έτσι έχουμε τη βεβαιότητα ότι ο Θεός είναι μαζί μας. Μας προστατεύει από κάθε κακό και μας δυναμώνει να ξεπερνάμε κάθε δοκιμασία και δυσκολία στη ζωή μας. Αμήν.

Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου

Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών

ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΟΥ ΘΩΜΑ

Με τη Χάρη του Θεού περάσαμε τη Διακαινήσιμο εβδομάδα και φτάσαμε στην Κυριακη του Θωμα. Το σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα είναι από το Κατα Ιωάννην Ευαγγέλιο και μας περιγράφει ότι οι μαθητές του Χριστού, φοβισμένοι και κατατρομαγμένοι έχουν κρυφτεί «δια τον φόβον των Ιουδαίων» μέσα σ’ ένα σπίτι, μετά την Ανάσταση  συζητώντας τα καταπληκτικά γεγονότα των ημερών. Και περίμεναν. Ξαφνικά με κλεισμένες τις πόρτες και τα παράθυρα χωρίς θόρυβο εμφανίζεται ο Αναστημένος Κύριος.

Έχουν λάβει βεβαίως το μήνυμα της Αναστάσεως του Διδασκάλου, το έμαθαν από τις μαθήτριες, αλλά εξακολουθούν να αμφιβάλλουν. Θεωρούν ότι είναι γυναικείες φαντασίες το γεγονός. Και να ο Κύριος εμφανίζεται, τους καλεί να δουν τις πληγές από τα χέρια και τα πόδια που ακόμα είναι νωπές από τα καρφιά του Σταυρού. Θέλει να βεβαιωθούν ότι είναι γεγονός η Ανάστασή Του. Οι μαθήτριες δεν βλέπουν φαντασίες αλλά αυτές πρώτες αξιώθηκαν να δουν το θαύμα, πρώτες αυτές να χαρούν γιατί αυτές δεν δειλίασαν. Πόνεσαν και στάθηκαν. Γι αυτό και αμείφθηκαν να δουν πρώτες τον Αναστημένο Διδάσκαλο, τον νικητή του θανάτου. Η χαρά των μαθητών είναι απερίγραπτη.

       «Εωράκαμεν τον Κύριον»! Είδαμε τον Κύριο φώναζαν. Η λύπη τους μετατρέπεται σε χαρά, η απελπισία σε ευτυχία, ο φόβος εξαφανίζεται και λαμβάνει την θέση του το θάρρος. Δεν δοκίμασαν όμως όλοι αυτήν την υπερκόσμια χαρά της αναστάσιμης Παρουσίας του Χριστού. Ο Θωμάς έλειπε από την συντροφιά των μαθητών, και όταν συναντήθηκε μαζί τους και άκουσε για την εμφάνιση του νεκραναστημένου δεν έδειξε τον ίδιο ενθουσιασμό δεν ένιωσε την ίδια χαρά. Ο Απόστολος Θωμάς ήταν δύσπιστος χαρακτήρας, ήταν θετικός τύπος, ζητούσε αποδείξεις. Ήθελε μία προσωπική εμπειρία. “Εάν μη ίδω, ου μη πιστεύσω”, είναι τα λόγια με τα οποία αντιδρά ο Θωμάς, όταν μαθαίνει την είδηση της Αναστάσεως του Χριστού, και ότι το ίδιο βράδυ της Αναστάσεως ο Κύριος φανερώθηκε στους υπόλοιπους μαθητές. Εάν δεν δω με τα μάτια μου τον Ιησού, αν δεν αγγίξω τα πληγωμένα χέρια Του και την πλευρά Του, δεν πρόκειται να πιστέψω αυτό το απροσδόκητο και τόσο χαρμόσυνο γεγονός. Και μια εβδομάδα αργότερα, εμφανίζεται και πάλι ο Αναστάς Κύριος στους μαθητές Του, και αυτή τη φορά βρίσκεται ανάμεσά τους και ο “άπιστος” μαθητής. Τον καλεί ο Χριστός να ψηλαφήσει τα σημάδια από τους ήλους και από τη λόγχη, ο ίδιος όμως σπεύδει να Τον προσκυνήσει και να ομολογήσει με χαρά “ο Κύριός μου και ο Θεός μου”.

Θυμόμστε σήμερα το γεγονός της ψηλαφήσεως του Θωμά, όχι μόνο γιατί αποτελεί συνέχεια των γεγονότων που ακολούθησαν το Πάθος και την Ανάσταση του Κυρίου μας, αλλά κυρίως επειδή μας δίνει μια άμεση μαρτυρία για την αλήθεια της Αναστάσεως του Χριστού. Δεν είναι εύκολο να πιστέψει κανείς ότι πράγματι ο Χριστός αναστήθηκε, και πολύ περισσότερο όταν η χριστιανική πίστη έχει θεμελιωθεί στην Ανάσταση του Κυρίου. Ειἰ δε Χριστός ουκ εγήγερται, κενόν άρα το κήρυγμα ημών, κενή και η πίστις ημών”, θα μας πει ο Απόστολος Παύλος. Πράγματι, αν ο Χριστός δεν αναστήθηκε, τότε όλα είναι μάταια, τότε δεν υπάρχει καμία ελπίδα για τον άνθρωπο, καμία προοπτική πνευματικής ανάκαμψης και ζωής.

Αυτός είναι και ο λόγος που από την πρώτη στιγμή οι γραμματείς και οι φαρισαίοι προσπάθησαν να διαδώσουν ότι ο Χριστός δεν αναστήθηκε, αλλά οι μαθητές Του έκλεψαν το νεκρό Του σώμα. Αλλά και διάφοροι μεταγενέστεροι αρνητές, επιχείρησαν να αποδώσουν την πίστη των Αποστόλων σε ένα είδος ομαδικής παραίσθησης. Για τις φήμες των φαρισαίων απόδειξη ότι ήταν ψευδείς αποτελεί η κουστωδία, η στρατιωτική φρουρά που οι ίδιοι οι γραμματείς απαίτησαν, ώστε να αποτραπεί η κλοπή του σώματος του Χριστού. Για τις σύγχρονες θεωρίες, ότι δηλαδή οι μαθητές είχαν παραισθήσεις, απόδειξη περί του αντιθέτου αποτελεί η ψηλάφηση του Θωμά.

Γι αυτό και οι υμνογράφοι της Εκκλησίας αποκαλούν “καλή” την απιστία του Θωμά, επειδή από τη μία μεριά αποτελούσε έκφραση της επιθυμίας του μαθητή να δει και ο ίδιος τον αναστημένο Κύριο, όπως οι υπόλοιποι μαθητές. Και από την άλλη, επειδή στο πρόσωπο του Θωμά γινόμαστε κι εμείς διαχρονικά μάρτυρες της Αναστάσεως.

“Μακάριοι οἱ μή ἰδόντες καί πιστεύσαντες”, θα αποκριθεί ο Χριστός στον Θωμά, αναφερόμενος σε όλους εκείνους που αρκούνται στη διήγηση του Ευαγγελίου για να πιστέψουν. Δεν εννοεί εδώ ο Χριστός να μην ερευνούμε και να μην εξετάζουμε την αλήθεια, αλλά μακαρίζει αυτούς που κάνουν την προσωπική τους υπέρβαση και εξετάζουν με την καρδιά τους τις αλήθειες του Ευαγγελίου. Μακαρίζει την πίστη, η οποία υπερβαίνει την ανάγκη των αποδείξεων. Άλλωστε, αν υπήρχαν αποδείξεις για όλα, τότε δεν θα μιλούσαμε για πίστη, αλλά για αναγκαστική παραδοχή κάποιων πραγμάτων.

Φρόντισε ωστόσο ο Κύριος, επειδή η Ανάστασή Του αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της πίστεώς μας, να μας προσφέρει και τις αποδείξεις, ώστε να έχουμε την βεβαιότητα και να μην απιστούμε. Υπό το πρίσμα αυτό, το γεγονός που εορτάζουμε και ενθυμούμαστε σήμερα, αυτό της ψηλαφήσεως του Θωμά, αποτελεί ευεργεσία για την Εκκλησία και για τον καθένα μας, διότι εξαφανίζει κάθε αμφιβολία και κάθε δισταγμό.

Ας ακολουθήσουμε επομένως τον Θωμά, και ας δοξολογήσουμε τον Αναστάντα Κύριο. Ας Τον προσκυνήσουμε και ας αναφωνήσουμε κι εμείς, “ο Κύριός μου και ο Θεός μου”. Ας έχουμε πίστη ακράδαντη και σταθερή, ότι ο σαρκωθείς Υιός και Λόγος του Θεού, που σταυρώθηκε για τις αμαρτίες μας και κατήλθε μέχρι τον Άδη, όντως αναστήθηκε την τρίτη ημέρα, παρέχοντας στον καθένα που πιστεύει σε Αυτόν ζωή και αφθαρσία και χαρά και Ανάσταση. Αμήν.

Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου

Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών

ΚΗΡΥΓΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

  "Θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν, Άδου την καθαίρεσιν, άλλης βιοτής, της αιωνίου απαρχήν"

Μας αξίωσε η ανέκφραστη αγάπη του Νικητή του θανάτου, του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, να φτάσουμε σ’ αυτή την ευλογημένη νύχτα, να φτάσουμε σ’ αυτή την ευλογημένη ώρα, στην ευλογημένη στιγμή να εορτάσουμε την ένδοξη και λαμπροφόρα Του Ανάσταση! Το «Χριστός Ανέστη», που αποτελεί τον νικητήριο παιάνα του ανθρωπίνου γένους, μα κυρίως των πιστών Χριστιανών, αντηχεί στους ιερούς μας Ναούς όπου γης, προς ενίσχυση και ευλογία των ευσεβών και ορθοδόξων Χριστιανών, και προς καταισχύνη των εχθρών της αληθείας.

Η Ανάσταση του Χριστού  αποτελεί τον πανίσχυρο και αμετάθετο κυματοθραύστη, επάνω στον οποίο έσπασαν και έχασαν τήν ισχύ τους τα άγρια κύματα του θανάτου. Η Πίστη μας, η ορθόδοξη Χριστιανική μας Πίστη, εδραιώνεται και οικοδομείται πάνω στον «κενόν τάφον» του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού .

Αύτη η κλητή και αγία ημέρα, η μια των Σαββάτων, η βασιλίς και κυρία, εορτή εορτών και πανήγυρις εστί πανηγύρεων!…» ψάλλουμε στην ογδόη ωδή του πασχαλιάτικου Όρθρου.

Το Πάσχα είναι  το κέντρο, η καρδιά και ο πυρήνας του εκκλησιαστικού έτους. Από την ημερομηνία αυτή εξαρτάται όλος ο λειτουργικός κύκλος, επειδή ἀπὸ αυτή καθορίζονται όλες οι κινητές εορτές του ημερολογίου.

Το Πάσχα δε θυμόμαστε απλώς μία νίκη η μία απελευθέρωση, αλλά την τελεσίδικη νίκη τῆς Ζωής επί του θανάτου. Την λύτρωση μας από τήν φοβερή τυραννία του διαβόλου, την οποία κυρίως  ζούμε καί βιώνουμε ως δική μας την νίκη, όσοι συνταφήκαμε με τόν Χριστό στην νέκρωση των παθών. Μετέχουμε κι εμείς στον θρίαμβο τῆς Ελευθερίας επί της πικρής και φρικτής δουλείας. Ο Αναστάς Κύριος μας χαρίζει καί κάνουμε δικά μας τα αιώνια αγαθά. Τα ουράνια εκείνα αγαθά, τα οποία απέρρευσαν από την Ανάσταση του Κυρίου.

Και ποιον ελευθέρωσε με τη νίκη Του από την αμαρτία και το θάνατο ο αναστημένος Κύριος; Μήπως το λαό ενός έθνους η μιας φυλής; Μήπως τους ανθρώπους κάποιας συγκεκριμένης κοινωνικής τάξης; Όχι, σε καμιά περίπτωση. Τέτοια ελευθερία θα ήταν βασικά αποτέλεσμα μιας νίκης εγκόσμιων κατακτητών. Ο Κύριος δεν ονομάστηκε «Φιλοεβραίος», «Φιλέλληνας», «Φιλόπτωχος» ή «Φιλοαριστοκράτης». Ήταν ο φίλος του ανθρώπινου γένους. Τη νίκη Του την ήθελε για όλους τους ανθρώπους, χωρίς καμιά διάκριση στις διαφορές και τις ιδιαιτερότητες, όπως κάνουν οι άνθρωποι μεταξύ τους. Τη νίκη Του την κέρδισε για το καλό και τη βοήθεια όλων των πλασμάτων του Θεού, όλων των ανθρώπων. Και την πρόσφερε σ’ όλους αυτούς.
Ζούμε την μυστική χαρά σήμερα, έχουμε την Αναστάσιμη φωνή του Χριστού άγκυρα ελπίδας στη ζωή μας. Δεν μένουμε στα λαογραφικά έθιμα, αλλά μετανοημένοι, σταυρωμένοι ως προς τα πάθη μας, πανηγυρίζουμε και γιορτάζουμε “μη εν ζύμη παλαιά, μηδέ εν ζύμη κακίας και πονηρίας, “αλλ’ εν αζύμοις ειλικρινείας και αληθείας”, όπως λέει ο Παύλος. Και ζυμώνουμε ως μικρά ζύμη, όλο το φύραμα, καλώντας όλο τον κόσμο να μετάσχει στη χαρά. Γινόμαστε οι χριστιανοί σήμερα το προζύμι που φτιάχνει τον άρτο της ζωής, την Εκκλησία, την Ελπίδα, την Αλήθεια. την Ελευθερία της Ανάστασης.

Η Κυριακή του Πάσχα η Μία των Σαββάτων, η Βασιλίς και Κυρία, η Εορτή των Εορτών και η Πανήγυρις των Πανηγύρεων είναι η ημέρα κατά την οποία εορτάζεται η Λαμπροφόρος Ανάσταση του Ιησού Χριστού, η νίκη της ζωής επί του θανάτου, η πτώση και καθαίρεση του Άδη από τον Αναστημένο Χριστό και η επανόρθωση του Αδάμ και μαζί του ολόκληρο το ανθρώπινο γένος από το προπατορικό αμάρτημα.. "Θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν, Άδου την καθαίρεσιν, άλλης βιοτής, της αιωνίου απαρχήν". Είναι η μεγαλύτερη εορτή του Χριστιανισμού.

Μας λέγει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος στον Κατηχητικό του λόγο που διαβάζεται το βράδυ της Αναστάσεως: Που σου, θάνατε, το κέντρον;  Που σου, Άδη, το νίκος; Πού είναι λοιπόν θάνατε το δηλητηριώδης κεντρί σου; Πού είναι Άδη η νίκη σου; Ανέστη Χριστός, και συ καταβέβλησαι. Αναστήθηκε ο Χριστός και συ κατανικήθηκες. Αναστήθηκε ο Χριστός και χαίρονται οι άγγελοι. Αναστήθηκε ο Χριστός και κανένας μέσα στο μνήμα διότι πάντες θα αναστηθούν κατά την Δευτέρα αυτού Παρουσία.

Όταν θα έλθει εκείνη η  ώρα της γενικής Αναστάσεως των Νεκρών, ο πιστός θα λάβει το άφθαρτο σώμα του ένδοξο και πνευματικό, για να ζει αιωνίως. Να ζει αιωνίως μέσα στην μοναδική και ανέκφραστη αιώνια μακαριότητα της Βασιλείας των Ουρανών, βιώνοντας τήν δόξα τοῦ Θεανδρικού Προσώπου τοῦ Ιησού Χριστού, «συν πάσι τοις Αγίοις». Αυτό ουσιαστικά είναι το Πάσχα των συνειδητών πιστών, οι οποίοι είναι έτοιμοι, σε κάθε εποχή και σε οποιαδήποτε στιγμή, να προσφέρουν καί αυτή την ζωή τους γιά τήν αγάπη και την δόξα του Χριστού.
Ο Χριστός με τη Ανάστασή του καθαιρεί τον Άδη και σαλπίζει τον ερχομό μιας άλλης βιωτής. Μιας άλλης ζωής. Αιώνιας. Καινούριας Έτσι, νικώντας τον θάνατο, κατατρόπωσε τον φόβο. Ο Χριστός νικά τον θάνατο και μας θωρακίζει από την φθορά της αμαρτίας και την ανασφάλεια της καθημερινότητας. Ας πορευθούμε γεμάτοι με αγάπη και θάρρος, κανείς να μη φοβάται το θάνατο, κανείς να μη θρηνεί απεγνωσμένα γιά τα αμαρτήματά του. Ας χαιρόμαστε, ας ψάλλουμε, ας δοξολογούμε τόν Αναστάντα. Αλλά καί ας συνδεόμαστε διά της πίστεως και των μυστηρίων της Εκκλησίας στενότερα μαζί του, ώστε να μπορούμε να διακηρύττουμε παντού με πεποίθηση  και ενθουσιασμό, με τα λόγια μας και με τη ζωή μας, το «Χριστός Ανέστη»!

«Χριστός Ανέστη»

Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου

Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών

ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ε' ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Με τη Χάρη του Θεού βρισκόμαστε στην Ε΄ Κυριακή των νηστειών δηλαδή μια εβδομάδα πριν από την θριαμβευτική είσοδο του Χριστού  στα Ιεροσόλυμα και η Εκκλησία μας τιμά σήμερα την οσία Μαρία την Αιγυπτία η οποία είναι παράδειγμα μετανοίας και υπερνικήσεως των πειρασμών και ελπίδα για όλους τους πεπτωκότας ανθρώπους

Η σημερινή ευαγγελική περικοπή, μας παρουσιάζει τον Ιησού να προλέγει στους μαθητές  Του το πάθος και τα συγκλονιστικά γεγονότα, τα οποία πρόκειται να υπομείνει για τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους. Τους μιλάει για το Σταυρό, για τα πάθη Του, για την Ανάστασή Του. Ο Κύριος βαδίζει προς το μαρτύριο και οι Μαθητές Του ονειρεύονται μεγαλεία. Τους προλέγει το σταυρικό Του Θάνατο και εκείνοι, χωρίς να πολυκαταλαβαίνουν την τραγικότητα της προφητείας, διαποτισμένοι από το κοσμικό πνεύμα της φιλοδοξίας, ποθούν τιμητικές διακρίσεις. Ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης σπεύδουν να προλάβουν τους άλλους στην εξασφάλιση των πρωτείων. Διδάσκαλε, του λένε, τώρα που θα καθίσεις σε θρόνο βασιλικό, δώσε μας τις δυο πρώτες θέσεις στο βασίλειό Σου. Κάνε μας τη χάρη να καθίσουμε ο ένας στα δεξιά σου κι ο άλλος στ΄ αριστερά Σου. Ο Κύριος τους κοιτάζει περίλυπα: «Ουκ οίδατε τι αιτείσθε», τους απαντά με πόνο.   Δέν ξέρετε τι ζητάτε.

Ο Χριστός μυεί τους μαθητές στο πολίτευμα του Σταυρού, διορθώνει την λανθασμένη αντίληψη  τους που ζητούν από τον Χριστό δόξα με ανθρώπινα κριτήρια, νομιζόμενοι ότι η Βασιλεία Του είναι αισθητή. Όμως ο ίδιος ο Χριστός μας λέει ότι «η Bασιλεία του Θεού εντός υμών εστί». H Bασιλεία του Θεού είναι μέσα μας, γιατί το Θεό μόνο μέσα μας μπορούμε να τον συναντήσουμε και να έρθουμε σε κοινωνία μαζί Tου, μέσα στην καρδιά μας. Όπως μας αναφέρει ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας, για να εγκατασταθεί η βασιλεία του Θεού στην καρδιά μας, πρέπει να ενεργήσει μέσα μας η χάρις του Αγίου Πνεύματος. Ο Χριστός υποδεικνύει στους μαθητές την πραγματική και άφθαρτη δόξα, η οποία διαπερνά μέσα από την σταυρική του θυσία.

Πόσες και πόσες φορές ο Χριστός αναγκάζεται να επαναλάβει τον ίδιο λόγο σε πολλούς μαθητές Του και σήμερα. Πόσο μικροπρεπείς είναι συχνά οι πόθοι και τα αιτήματά μας! Λαχταράμε τιμές, διακρίσεις, πρωτεία, δύναμη, χρήμα, δόξα, επιβολή στόν κόσμο αυτό. Καί τό τραγικό είναι ότι τα ζητάμε από  Εκείνον που περιφρόνησε αυτά και αποκάλυψε τη μηδαμινότητά τους.

«Ιδού αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα». Σ’ αυτές τις τρείς λέξεις εμπεριέχεται η όλη πορεία του Χριστού προς την άκρα ταπείνωση  και τον Γολγοθά. Πορεία ανηφορική και μαρτυρική. Έτσι ακριβώς είναι και η ζωή του κάθε γνήσιου Χριστιανού. Όπως ο Χρίστος ανεβαίνει στα Ιεροσόλυμα εις το σταυρωθήναι έτσι και ο Χριστιανός ακολουθώντας τα ίχνη του Θεανθρώπου πρέπει να ανεβαίνει συνεχώς στην σκέψη, στην ζωή, τον καθημερινό αγώνα προς την Άνω Ιερουσαλήμ  της χάριτος.

Είναι κοπιώδης και μαρτυρική η πορεία αυτή, όπως και η πορεία του Χριστού. Στην αντίληψη του κόσμου άνοδος σημαίνει όποιος κατακτά κερδίζει πλούτο και αξιώματα. Όποιος κυβερνά και καταπιέζει. Στην αντίληψη του Θεού ανεβαίνει όποιος διακονεί, διαμοιράζει, ελεεί, υπηρετεί, κάνει το καλό, θυσιάζεται. Αν θέλουμε να ανεβαίνουμε πρέπει να επιδιώκουμε την κατά Χριστόν ταπείνωσή μας. «Ο ταπεινών εαυτὸν ὑψωθήσεται». Ας ακολουθήσουμε τα ίχνη του. «Συμπορευθώμεν κα συσταυρωθώμεν και νεκρωθώμεν δι’ Αυτόν». Θέλουμε να γίνουμε μεγάλοι και πρώτοι; Ας γίνουμε πρώτα μικροί και τελευταίοι κατά Χριστόν.

Σκοπός της ζωής μας είναι η κατάκτηση της Βασιλείας του Θεού. Ο πόθος μας τότε θα γίνει πραγματικότητα, αν ακολουθήσουμε πιστά την πορεία του Χριστού, να συνοδοιπορήσουμε δηλαδή μαζί Του στο Πάθος για να αξιωθούμε να γίνουμε κοινωνοί και της Ανάστασής Του. Πρόκειται για την ανηφορική και γεμάτη θλίψεις οδός του Κυρίου. Εκείνη δηλαδή που εκβάλλει στη λαμπρηφόρο και ζωηφόρο Ανάσταση.  Θεμελιώδεις πνευματικοί σταθμοί αυτής της ουρανοδρόμου πορείας είναι η θυσία και η ταπείνωση. 

Κανείς μας δεν πρέπει να μείνει αδιάφορος μπροστά στη θυσία του Κυρίου μας, διότι μας αγάπησε προ καταβολής κόσμου. Καθώς πλησιάζουμε προς την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα, ας προσέλθουμε με μετάνοια και συντριβή καρδίας στο μυστήριο της εξομολογήσεως. Ας παρακαλέσουμε τον Κύριο Ας καθαρίσουμε τους εαυτούς μας από παντός μολυσμού σαρκός και πνεύματος, ώστε με «ψυχαίς καθαραίς και αρρυπώτοις χείλεσι» να αξιωθούμε να προσκυνήσουμε την λαμπροφόρο Ανάστασή του. Αμήν.

Του Αρχιμανδρίτου π. Ιερόθεου Παπαθανασίου

Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών